به گزارش ساختمان آنلاین، اساسا شناسنامه فنی ساختمان و شناسنامه فنی و ملکی دو سند کاملا مجزا هستند که از ابعاد مختلف نظیر گروه های هدف مصرف کننده، زمان صدور، مراجع صدور، کاربرد، منشا قانونی، عمر دوره اعتبار و… تفاوتهای اساسی با هم دارند، با این حال تشابه واژگانی این دو مدرک، سبب ایجاد خلط مبحث، سوء برداشت و گمراهی بهره برداران و حتی مسوولان درباره مفهوم و مصادیق قانونی آنها شده است.
تفاوتهای شناسنامه فنی ساختمان و شناسنامه فنی و ملکی
شناسنامه فنی ساختمان حاوی اطلاعات فنی املاک است و مرجع صدور آن نیز شهرداری ها یا سایر مراجع صدور پروانه و کنترل ساختمان هستند. مطابق قانون پیش فروش ساختمان صدور این سند الزامی است و در زمان معاملات املاک باید به پیش خریداران مسکن تحویل داده شود.
از لحاظ زمانی، شناسنامه فنی ساختمان، هنگام صدور پروانه ساختمانی صادر می شود و گام به گام در مرحله ساخت، از سوی عوامل اجرایی تکمیل می شود، این در حالی است که شناسنامه فنی و ملکی در زمان پایان کار صادر می شود.
صدور شناسنامه فنی ساختمان برای کسانی که قصد پیش خرید ملکی را دارند حائز اهمیت است چرا که سبب ایجاد شفافیت در مشخصات فنی ملک که نقش مهمی در ارزیابی دقیق قیمت تمام شده ملک و پیشگیری از تخلفات پیش فروش دارد، می شود.
در همین حال این دو سند از لحاظ عمر اعتبارشان هم با یکدیگر کاملا تفاوت دارند. به طوری که شناسنامه فني ساختمان، سندي موقت است كه پس از خاتمه عملیات ساخت، با تطابق مشخصات مندرج در آن و تحویل به پيش خريدار، عمر اعتبارش پايان مي پذيرد، اما شناسنامه فني و ملكي ساختمان که صدور آن به موجب قانون نظام مهندسي الزام آور شده است، دوره اعتبار آن از پايان عمليات ساختمان آغاز و تا پايان عمر ساختمان ادامه می یابد.
به گزارش خبرنگار ساختمان آنلاین پیش از این منوچهر شیبانی اصل، مدیرکل پیشین دفتر سازمان های مهندسی و تشکل های حرفه ای وزارت راه و شهرسازی نیز مشکلات ناشی از تشابه اسمی دو سند شناسنامه فنی ساختمان و شناسنامه فنی-ملکی را بیان کرده و گفته بود در برخی از موارد ابهامات و پرسش‌هایی بین ذی‌نفعان، مهندسان و حتی مسئولان امر در خصوص شناسنامه فنی ساختمان و ارتباط آن با شناسنامه فنی ملکی مطرح شده که بعضا عنایت و توجهی به تفاوتهای این دو مدرک نشده و آنها را اشتباها به جای یکدیگر مطرح می‌کنند.
قانونگذار نباید از واژگان مشابه استفاده می کرد
شیبانی‌اصل تاکید کرده بود این سوء برداشت ناشی از درج عنوان مشابه و بسیار نزدیک به هم در دو قانون مجزاست که باید به عنوان ایراد قانون‌نویسی از آن یاد کرد.
به گفته این مقام مسوول پیشین در وزارت راه، نگارش صحیح قانون حکم می‌کند که واژگان مترادف یا استفاده شده در قوانین قبلی، بررسی و برای جلوگیری از اشتباه در تفسیر و برداشت از آن، عناوین جداگانه قید شود. همچنین، وجود دو کلمه شناسنامه فنی در هر دو مدرک که در دو قانون جداگانه ذکر شده، موجب بروز ابهام و سوء‌برداشت شده است.
تبعات ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬاري های ﭘﺮاﮐﻨﺪه در حوزه ساختمان
در همین زمینه مهندس امیدرضا ریاحی، عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران در گفتگو با خبرنگار ساختمان آنلاین
می گوید: هر چقدر در تمامی فعالیتهای مرتبط با صنعت ساختمان یکپارچگی ایجاد شود، قطعا این امر با نتایج بسیار بهتری برای صنعت ساختمان همراه خواهد بود.
او با اشاره به لزوم وجود یکپارچگی در زنجیره های مختلف مرتبط با صنعت ساختمان شامل طراحی، تولید، اجراء و بهره برداری تا خدمات جانبی و… خاطر نشان می سازد: اینکه یکبار شناسنامه فنی ملکی توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان استان و بار دیگر شناسنامه فنی ساختمان توسط شهرداری یا سایر مراجع صدور پروانه و کنترل ساختمان صادر شود، سبب ایجاد تعارض و همچنین تشدید سیستم های کنترلی و دوباره کاری می شود.
عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران تاکید می کند: در ساخت و ساز باید از سیستم های کنترلی خارج شویم و به سمت سیستمهای خود کنترلی گام برداریم و فرآیندها را به گونه ای طراحی کنیم که مفهوم خود کنترلی به صورت خود به خود اتفاق بیفتد.
ریاحی می افزاید: یکپارچگی باید بر روند صدور شناسنامه‌فنی ساختمان و شناسنامه فنی ملکی، ارزیابی شرکتهای بیمه، چک لیستها و کنترلهایی که وزارت راه و شهرسازی می تواند انجام دهد، حاکم باشد.
استفاده از واژگان جایگزین برای نامگذاری شناسنامه های ساختمانی
بر اساس این گزارش، کارشناسان بر این باورند با توجه به اینکه در حال حاضر لایحه اصلاحیه قانون پیش فروش ساختمان و همچنین طرح اصلاح قانون نظام مهندسی به عنوان دو قانون منشاء صدور شناسنامه فنی ساختمان و شناسنامه فنی و ملکی در مجلس در حال بررسی هستند، به منظور پیشگیری از مشکلات ناشی از مشابهت اسمی این دو سند، لازم است که در بازنگری قوانین مذکور، از واژگان دیگری برای نامگذاری این اسناد مهم در عرصه صعنت ساختمان استفاده شود.
گزارش از لیلا درخشان
