استاندارد لوله کشی تاسیسات ساختمان را بشناسیم

لوله کشی آب و فاضلاب گر چه عمل عادی و پیش پا افتاده ای به نظر می رسد، ولی در صورتی که طبق اصول صحیح انجام نشود، علاوه بر اینکه از نظر اقتصادی ممکن است تولید ضرر نماید باعث گرفتاری ها نیز می گردد.به همین دلیل باید لوله کشی ساختمان مطابق نقشه صحیح و عملی انجام شود. هدف از لوله کشی اب و فاضلاب مخصوصا در شهرها تهیه و توزیع صحیح و پاکیزه آب تصفیه شده جهت آشامیدن و مصارف دیگر بهداشتی و خارج کردن فاضلاب حاصله مسکونی می باشد. قواعد و قوانین جهت تهیه طرح لوله کشی و محاسبات آن در ساختمان تدوین شده است. که البته در کشورهای مختلف این قوانین با یکدیگر اختلافاتی بسته به شرایط جغرافیایی دارند، ولی در نهایت همگی این قواعد برای انجام صحیح لوله کشی به کار گرفته می شود.

به کار گیری این قوانین مزایای متعددی دارد، از جمله صرفه جویی اقتصادی در امر تهیه مصالح اولیه، جلوگیری از اشتباه کاری، استاندارد شدن کلیه لوازمات لوله کشی و تاسیسات بهداشتی و ساخت لوازمات به صورت سری و تعداد زیاد و قیمت کمتر که از نتایج هماهنگی قوانین یاد شده می باشد. اکثر آیین نامه های ملی لوله کشی برای حفظ بهداشت و ایمنی محیط زندگی از راه نظارت حساب شده بر نصب و نگهداری سیستم های لوله کشی وضع می شوند. جزئیات شبکه های لوله کشی متنوع، اما اصول اساسی ایمنی و بهداشتی آن یکسان است.نتایج حاصله مطلوب و لازم برای حفظ تندرستی مردم مشابه و مستقل از مکان زندگی است.

لوله کشی آب و فاضلاب تقریبا در یک درجه از اهمیت قرار دارد و تنها تفاوت آنها در این است که آب به علت فشار شبکه آب رسانی در لوله ها حرکت می کند،در صورتی که فاضلاب به علت جاذبه و نیروی ثقل جریان می یابد و نیز در لوله های فاضلاب، سیفون و لوله های تهویه جهت جلوگیری از ورود گازهای بدبو و خطرناک حاصل از تخمین مواد موجود در فاضلاب توسط باکتری های مختلف به داخل ساختمان تعبیه گردیده است. لوله آب و فاضلاب به لوازم بهداشتی ساختمان مربوط می شوند. انتخاب صحیح این لوازم در نمای داخلی ساختمان و ارزش اقتصادی آن تاثیر فراوان دارد.

اصولی که در لوله کشی استاندارد باید رعایت کرد

1. برای ساختمان های مسکونی و اداری باید آب خاص، سالم و گوارا با اتصالاتی عاری از خطر جریان معکوس یا پس مکش تامین کرد.
2. در ساختمان هایی که سرویس ها و لوازم بهداشتی دارند، آب باید به میزان و با فشار کافی تامین شود تا این لوازم همواره به نحو مطلوب کار نماید.
3. آبگرمکن ها و دیگر دستگاه های گرمایشی و ذخیره سازی اب باید طوری طراحی و نصب شوند که از هر گونه انفجار ناشی از افزایش بیش از حد دمای آب در امان باشند.
4. در جایی که امکان دسترسی به شبکه فاضلاب بهداشتی شهری فراهم باشد، فاضلاب ساختمان های مسکونی را باید به آن متصل کرد.
5. وسایل بهداشتی لوله کشی باید از موادی ساخته شوند که پایدار و مقاوم در برابر خوردگی و با سطوح غیر جاذب و عاری از جرم گرفتگی پنهان باشند.
6. فضاهایی که در آن سرویس بهداشتی قرار دارد باید دارای تهویه و روشنایی کافی باشند. توصیه می شود واحدهای مسکونی که در نزدیکی خطوط فاضلاب بهداشتی قرار دارند و یا خود دارای شبکه فاضلاب خصوصی هستند، برای رعایت بهداشت عمومی و فردی حداقل دارای یک دستشویی، یک حمام با وان یا دوش آب و یک سینک ظرفشویی آشپزخانه باشند.
7. دیگر ساختمان های مسکونی نیز اعم از اینکه به شبکه فاضلاب عمومی و یا خصوصی متصل شوند باید حداقل یک توالت و یک دستشویی داشته باشند.
8. شرایط طراحی و نصب سیستم های فاضلاب بهداشتی باید طوری باشد که بتوانند هرز آب و فاضلاب مربوطه را از هر یک از این وسایل بهداشتی بدون ایجاد هر گونه آلودگی گرفتگی مسیر و باقی گذاردن پسماند های جامد در داخل لوله فاضلاب به محل های تعیین شده انتقال دهند.دریچه های بازدید باید به تعداد کافی در سیستم لوله کشی پیش بینی شوند تا امکان تمیز کردن لوله ها به هنگام گرفتگی فراهم شود.
9. سیستم های لوله کشی باید در شرایط بهداشتی نگهداری شوند و در مسیر انشعاب های مستقیم و غیر مستقیم به شبکه فاضلاب از سیفون با آب بند مناسب استفاده شود.با انتخاب فاصله کافی بین وسایل برای تمیز کاری باید به طور معقولی در دسترس باشند.
10. ساخت و نصب لوله های فاضلاب باید با استفاده از مواد مقاوم و نشست ناپذیر در برابر آب و بخارات مضر حاصل از هوای فاضلاب باشند، نصب باید با مهارت و اجرایی مناسب و استفاده از مصالح مرغوب انجام شود.
11. سیستم های لوله کشی باید طوری طراحی ، اجرا و تنظیم شوند که بتوانند آب را به مقدار کافی تامین کنند. همچنین به هنگام استفاده عادی از سیستم های جدید و با سیستم های بازسازی شده باید از نظر نشت و مشخص شدن هر گونه عیب و نقص آزمایش شوند.
12. در طراحی باید همه گونه ملاحضات از لحاظ حفظ مقاومت عناصر ساختمانی رعایت شود. انتهای لوله و نت که روی بام ادامه می یابد، باید طوری طراحی شود که از برگشت هوای آلوده به ساختمان و عدم انتقال هوا از لوله به خارج جلوگیری کند.
13. ملاحظات لازم برای حفاظت در مقابل آلودگی های ناشی از جریان معکوس فاضلاب مواد غذایی، پسماندهای مواد گندزدا  و دیگر مواد مشابه منظور شوند: موادی که سبب گرفتگی لوله ها و اتصالات می شوند و یا در ترکیب با مواد فاضلابی گازهای قابل اشتعالی تولید می کنند، مجاز نیستند به شبکه فاضلاب ساختمان راه پیدا کنند.
14. فاضلاب ها یا هرز آب های دیگر سیستم و لوله کشی نباید در لایه های سطحی خاک ویا آب سطحی تخلیه شوند، مگر اینکه قبلا با روش مناسبی تصفیه شده باشند.

لوله ها از نظر مواد سازنده ۷ دسته هستند

• لوله شبکه آبرسانی
  این لوله ها می توانند از جنس آزبست، چدن، مس، پلاستیک، آهن گالوانیزه و یا فولاد باشند.
• لوله های شبکه توزیع آب
  این لوله ها از جنس مس، پلاستیک ویا فولاد گالوانیزه هستند.
• لوله فاضلاب وونت بالای زمین
  این لوله ها می توانند از جنس چدن، مس سخت یا نرم، فولاد گالوانیزه، یا پلاستیک باشند.
• لوله ها و فاضلاب وونت مدفوع در زمین
  این نوع لوله نیز می تواند از جنس چدن، لوله های مسی سخت و نرم، فولاد گالوانیزه و یا پلاستیک باشند.
• لوله فاضلاب ساختمان
  این لوله ها می توانند از جنس آزبست، چدن، مس سخت یا نرم، بتن پلاستیک و یا سفال لعابدار باشند.
• لوله باران ساختمان
  این لوله می تواند از جنس آزبست چدن، مس سخت یا نرم، بتن و یا سفال آبدار باشند.
• لوله تخلیه مدفوع
  این لوله می تواند از جنس آزبست، لاستیک استایرن و یا سفال لعابدار باشد.

تست سیستم های لوله کشی

تست سیستم لوله کشی یکی از موارد مهم پس از نصب کامل است تا شما از صحت ارتباط لوله و اتصالات اطمینان حاصل نمایید. با توجه به ساختار لوله های پلیمری و رفتار آنها در مقابل شرایط تست و تاثیراتی که اختلاف دمای محیط و آب ممکن است روی نتایج تست داشته باشند، انجام تست فشار مطابق شرایط اعلامی اطمینان شما را نسبت به انجام صحیح نصب کامل سیستم لوله کشی دو چندان می نماید.

آماده سازی آبگیری

از محکم بودن تمامی اتصالات دنده ای و پرسی و بسته بودن سایر در پوش ها اطمینان حاصل نمایید. سیستم را با آب تمیز کاملا پر نمایید، هوای سیستم را کاملا تخلیه نمایید.

نکات قابل توجه پس از تست

در طول مدت تست سیستم مورد بازدید قرار گیرد تا از عدم وجود نشتی در سیستم اطمینان حاصل گردد. بلافاصله پس از انجام تست روی کلیه لوله ها با استفاده از ملات سبک پوشانده شود تا از آسیب دیدن آنها جلوگیری شود. در فصل سرما پس از تست با تخلیه آب مدار از یخ زدگی آب درون سیستم جلوگیری نمایید. در صورت تغییر در سیستم لوله کشی باید تست مجددا انجام گیرد.