راضیه علیپور* گزارش ها نشان می‌دهد که روند صعودی قیمت مسکن که در ماه های گذشته وجود داشته، اکنون دچار وقفه شده و حتی برعکس شده است. تا حدود یک ماه پیش، خریدارانی که برای خرید واحد مسکونی به بنگاه‌های املاک مراجعه می کردند، کمتر با فایل (سفارش) فروش مواجه می‌شدند که مشخص می‌کرد، فروشندگان به امید افزایش بیشتر قیمت‌ها دست نگه داشته‌اند، اما از حدود یک ماه گذشته شرایط تغییر کرده و بنگاه ها با حجم زیاد سفارش های فروش مواجه شده‌اند که حتی حاضر هستند با قیمت کمتر از ماه قبل، ملک خود را به فروش برسانند.
آغاز کاهش قیمت مسکن
عده‌ای از کارشناسان معتقدند بازار مسکن به بیشترین قیمت خود رسیده و جای رشد بیشتر ندارد؛ بنابراین وضعیت رکود برای این بازار پیش‌بینی می‌کنند. «مصطفی قلی خسروی» رئیس اتحادیه مشاوران املاک در این زمینه گفته است: «همزمان با کاهش قیمت‌ها در بازارهای موازی شاهد سقوط چشمگیر قیمت مسکن هستیم.» حسن محتشم، عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان تهران نیز گفته است که در صورت تثبیت نرخ ارز می‌توان انتظار داشت بازار مسکن برای مدت دو سال در آرامش بماند.
بررسی میدانی ایرنا نیز حاکی از وضعیت رکودی و حتی شروع شیب کاهشی در این بازار است. در این وضعیت فروشندگان بیشتری نسبت به فروش ملک خود ترغیب شده‌اند و همین موضوع، فایل‌های بنگاه‌داران را هم بیشتر کرده است. «چند ماه پیش دائم به بنگاه‌ها سر می‌زدیم و آنها واحدی برای معرفی به ما نداشتند؛ اما حالا دائم با ما تماس می‌گیرند و گزینه‌های مختلفی پیشنهاد می‌دهند.» این را یکی از متقاضیان مسکن می‌گوید که ماه‌هاست به دنبال خرید ملک بوده و اکنون شرایط را برای خرید مهیا می‌داند.
یکی از کارشناسان املاک در غرب تهران نیز درباره وضعیت این روزهای بازار به ایرنا می‌گوید: «در ماه‌های گذشته و بخصوص تابستان، فایل‌های بسیار کمی برای خرید و فروش خانه به دست ما می‌رسید و گزینه‌های کمی برای معرفی به خریداران داشتیم. برای نرخ‌گذاری نیز هیچ منطقی وجود نداشت و فروشندگان به صورت دلبخواه برای ملک خود قیمتگذاری می‌کردند. خریداران هم که گزینه‌های بسیار کمی برای انتخاب داشتند، چاره‌ای جز تن دادن به خواسته فروشنده پیش پای خود نمی‌دیدند.»
این روایت حاکی از آن است که برخی فروشندگان از ترس پایین آمدن قیمت مسکن حاضر به فروش ملک خود با قیمت کمتر هستند. نتیجه این رویکرد می‌تواند کاهش تقاضا از سمت خریداران باشد، چرا که آنها ترجیح می‌دهند تا زمان به ثبات رسیدن قیمت‌ها دست نگه دارند و خرید خود را با منطقی‌ترین قیمت انجام دهند.
رکود در بازار مسکن چقدر دوام دارد؟
با این حال عده‌ای دیگر ضمن اذعان به حاکم شدن شرایط رکود بر بازار مسکن، آن را موقت دانسته و نسبت به ادامه‌دار بودن روند نزولی قیمت‌ها خوشبین نیستند. مهدی سلطان محمدی، کارشناس بازار مسکن در این زمینه گفته است: «هر چند سرعت رشد قیمت‌ها در بازار مسکن کاهش یافته است اما تا زمانی که رشد قیمت دلار ادامه دارد نمی‌توان انتظار کاهش قیمت در بازار را داشت.»
این رویکرد می‌تواند منجر به افزایش مبادلات در بازار مسکن شود، چرا که ممکن است خریداران فرصت کاهش نسبی قیمت‌ها را مغتنم شمرده و فورا دست به خرید ملک بزنند.
آنچه قطعی و واضح است، توقف روند صعودی قیمت‌ها از یک سو و انعطاف فروشندگان مسکن در قیمتگذاری است؛ اما اینکه این روند تا چه زمانی پایدار باشد، به عوامل بسیاری بستگی دارد که خریداران باید بر اساس آن دست به تصمیم‌گیری بزنند.
