معرفی نرمافزار روبوت استراکچر- Robot structure
از Robot Structure چه میدانید
نرمافزار Autodesk Robot Structural Analysis Professional، نرمافزاری بسیار قدرتمند در طراحی و تحلیل پیشرفتهی سازههای بزرگ و پیچیده است. این نرمافزار که محصول شرکت Autodesk است، جزو نرمافزارهای BIM (مدلسازی اطلاعات ساختمان) دستهبندی میشود. کمپانی آمریکایی Autodesk از مشهورترین و بزرگترین شرکتهای ساخت نرمافزارهای کاربردی در جهان است. این کمپانی کار خود را با عرضهی اولین نسخهی اتوکد در دسامبر ۱۹۸۲ آغاز کرد. نرمافزار Autodesk Robot Structural Analysis Professional ، جزئی از مجموعه نرمافزارهای Autodesk Simulation این کمپانی است. اولین نسخه از این نرمافزار در سال ۲۰۰۹ با نام Robot Millennium روانهی بازار شدهاست.
ازجمله سازههای معروفی که در ساخت آنها از روبوت استراکچر استفاده شده، میتوان به استادیوم Natal در برزیل اشاره کرد. این استادیوم در سال ۲۰۱۴ برای مسابقات جام جهانی فوتبال به بهرهبرداری رسید. برخی از پیشبینیها حاکی از آن است که در آیندهای نزدیک، روبوت استراکچر جایگزین نرمافزارهایی همچون ETABS، SAFE و SAP2000 خواهدشد.
ویژگیهای نرمافزار Robot Structure
روبوت استراکچر قابلیتهای فراوانی دارد که رابط گرافیکی قوی و سرعت بالای طراحی و تحلیل سازهها، بخش کوچکی از آنها است. این نرمافزار از آییننامههای جدید دنیا پشتیبانی میکند و در سازگاری کامل با نرمافزار Autodesk Revit Structure قرار دارد. همچنین امکان برقراری ارتباط با نرمافزارهای Word و Excel هم در روبوت استراکچر وجود دارد. کاربر در این نرمافزار به بیش از ۴۰ آییننامهی طراحی سازههای فولادی و ۳۰ آییننامهی طراحی سازههای بتنمسلح دسترسی دارد. روبوت استراکچر از کتابخانهای با بیش از ۷۰ نوع مصالح مختلف و انواع مقاطع فولادی برخوردار است. امکان طراحی انواع سازهها مانند دالها و پیها، طراحی اتصالات فولادی و ارائهی نقشههای اجرایی در روبوت استراکچر برای کاربر فراهم است. تولید این نقشههای اجرایی خودکار است و جزییات آنها با آییننامههای لرزهای موجود مطابقت داده میشود.
طیف گستردهای از سازهها در این نرمافزار طراحی، مدلسازی و تحلیل میشوند. ازجمله این سازهها میتوان به سازههای پوستهای مانند سیلوها و مخازن، سازههای صنعتی با سیستم قاب سهبعدی و سازههای ساختمانی فولادی، بتنی و چوبی اشاره کرد. در این نرمافزار کاربر میتواند نتایج طراحی اجزا را بهگونهای که در دفترچهی محاسبات قابل استفاده باشد، دریافت کند. تحلیلهای پیشرفته در روبوت استراکچر با استفاده از روش اجزای محدود انجام میشوند. انواع تحلیلهای استاتیکی و دینامیکی، خطی و غیرخطی سازهها تحت انواع بارگذاریها مانند بار باد و زلزله در این نرمافزار امکانپذیر است. علاوه بر مواردی که گفته شد، روبوت استراکچر قابلیتهای فراوان دیگری هم دارد. در ادامه فهرستی از این ویژگیهای کاربردی آورده شدهاست.
مهمترین تواناییهای نرمافزار Robot Structure
- مشبندی خودکار
- پشتیبانی از انواع بارگذاریها و ترکیب بارها
- طراحی و تحلیل تیرهای کامپوزیت
- تعریف حداقل و حداکثر آرماتور مجاز برای مقاطع بتنمسلح
- مدلسازی تونل باد در طراحی سازههای بلندمرتبه
- اعمال اندرکنش خاک و سازه در تحلیل سازهها
- طراحی فونداسیونهای نواری و گسترده بههمراه شمع
- پشتیبانی از فرمتهای DWG و DXF
- ارتباط با نرمافزارهایی مانند STAAD Pro، TEKLA Structures، EATBS و SAP2000
محیطهای مختلف Robot Structure
این نرمافزار از ۱۶ محیط اصلی با مجموعه ابزارهای مخصوص تشکیل شدهاست. در ادامه توضیح مختصری دربارهی این ۱۶ محیط و کارکرد آنها آمدهاست.
-
- Building Design: طراحی و تحلیل سازههای ساختمانی فولادی، بتنی و چوبی و اجزای آنها
- Frame 3D Design: طراحی و تحلیل سازههای صنعتی با سیستم قاب سهبعدی
- Shell Design: طراحی و تحلیل سازههای پوستهای مانند سیلوها و مخازن
- Truss 3D Design: طراحی و تحلیل خرپاهای سهبعدی مانند دکلهای انتقال نیرو
- Plate Design: طراحی و تحلیل صفحات مانند دالها
- Frame 2D Design: طراحی و تحلیل قابهای دوبعدی
- Grillage Design: طراحی و تحلیل شناژ
- Truss 2D Design: طراحی و تحلیل خرپاهای دوبعدی
- Volumetric Structure Design: طراحی و تحلیل سازههای حجمی مانند بدنهی سدها و پلها
- Plane Stress Structure Design: طراحی و تحلیل دیوار برشی و تیرهای اسپندرال
- Plane Deformation Structure Design: اعمال اثر تغییرشکلها در طراحی سازهها
- Axisymmetric Structure Design: طراحی سازههای متقارن محوری
- RC Element Design: طراحی اعضای بتنی میلگردگذاریشده مانند مقاطع T و L شکل
- Connection Design: طراحی اتصالات سازههای فولادی
- Section Definition: طراحی مقطع با شکل دلخواه و تحلیل حداکثر ظرفیت باربری آن
- Parametrized Structure Design: طراحی سازه با شکل هندسی دلخواه
منوهای سیستم و محیطهای ویژه در نرمافزار روبوت استراکچر
برای کار با نرمافزار روبوت استراکچر میتوان از منوهای سیستم یا محیطهای ویژه استفاده کرد. منوی سیستم روبوت استراکچر مانند نرمافزارهای مشابه دیگر از دو بخش منوی متنی و نوار ابزار گرافیکی تشکیل شده است، اما محیطهای ويژه یکی از امکانات منحصربهفرد نرمافزار روبوت استراکچر است. این محیطها طراحی سازه، مدلسازی و محاسبات مربوطه را بهمراتب برای کاربران سادهتر میکنند. جعبهابزارهای مختلف، نمایانگرها و جداول ویژه از جمله بخشهای این محیطها هستند. نرمافزار بهطور خودکار پس از ورود کاربر به محیط ویژه چند پنجرهی ضروری را که احتمالاً به آنها نیاز بیشتری خواهد داشت، باز میکند. در حین خروج نیز پنجرهها بهطور خودکار بسته میشوند. نکاتی از این دست هرگونه سردرگمی را حین کار در محیطهای ویژه حداقل میرسانند. درواقع نرمافزار خود بهنوعی به کاربر از ابتدا تا انتهای پروژه کمک و او را هدایت میکند. این محیطها از منوی انتخابی در سمت راست و بالای صفحه باز میشوند.
توانایی ارتباط نرمافزار روبوت استراکچر با دیگر نرمافزارها
نرمافزار روبوت استراکچر از آنجا که یکی از محصولات شرکت Autodesk است میتواند بهراحتی به دیگر نرمافزارهای این شرکت لینک شود. تبادل اطلاعات میان روبوت استراکچر و سایر نرمافزارهای مربوطه از طریق لینک Autodesk Revit Extensions ممکن میشود. این ارتباط میتواند با افزایش دقت آنالیز و بهروزرسانی نتایح طراحی در مدل اطلاعاتی ساختمان و مدارک ساخت به کاربران کمک شایانی کند. مثلاً برقراری ارتباط میان AutoCAD و روبوت استراکچر، میتواند در بهبود آنالیز سازه، تدقیق مدلسازی و انسجام بیشتر جزئیات نهایی پروژه تأثیر بهسزایی داشته باشد.
علاوه بر این، روبوت استراکچر میتواند بهراحتی به سایر نرمافزارهای طراحی، مدلسازی و آنالیز سازه نیز لینک شود. به بیان دیگر، امکان تبادل اطلاعات میان روبوت استراکچر و هر نرمافراز دیگر با قابلیت Building Information Modeling یا BIM وجود دارد. از جمله این نرمافزارها میتوان به Navis Work، STAAD Pro، Revit Structure، TEKLA Structure، SAP2000 و ETABS اشاره کرد. کاربران میتوانند بهراحتی یک ساختمان را در هر کدام از این نرمافزارها مدلسازی کنند و با یک کلیک ساده آن را به نرمافزار روبوت استراکچر انتقال دهند و با اعمال تنظیمات لازم از امکانات ویژهی این نرمافزار استفاده و به آنالیز و طراحی سازهی خود بپردازند.
همچنین روبوت استراکچر بهراحتی به نرمافزارهای محبوب Office نظیر Word و Excel نیز لینک میشود. لینک کردن روبوت استراکچر و این نرمافزارها برای گرفتن خروجی یا اعمال ورودی و تسهیل مواردی نظیر آن به کاربران کمک میکند. در عین حال، کاربران میتوانند افزونههای مدنظر خود را با کاربردهای دلخواه برای بهبود آنالیز، مدلسازی و طراحی نیز ایجاد نمایند. مثلاً از افزونهی Results Connect بهمنظور دسترسی به نتایج تحلیل و طراحی نرمافزار روبوت استراکچر از طریق اکسل استفاده میشود.
بانکهای اطلاعاتی در نرمافزار روبوت استراکچر
بانکهای غنی اطلاعاتی تعبیهشده در نرمافزار روبوت استراکچر یکی از مهمترین ویژگیهای آن بهشمار میرود. کاربران با استفاده از این نرمافزار میتوانند به کاملترین بانک اطلاعاتی انواع مقاطع فولادی آماده به صورت تیرورق، ستون، مهاربند، دوبل و… دسترسی داشته باشند. همچنین بانک اطلاعاتی آییننامههای استاندارد مصالح، تحلیل، بارگذاری و طراحی لرزهای چیزی بیشتر از پنجاه کشور گوناگون در این نرمافزار تعبیه شده است.
همچنین کاربران بهراحتی و تنها با یک کلیک میتوانند به دفترچهی محاسبات این نرمافزار که برای تمام مقاطع طراحی شده، دسترسی داشته باشند. دفترچهی محاسبات بهطور اتوماتیک بعد از درخواست کاربر در فضای نرمافزار در اختیارش قرار میگیرد و جزییات محاسبات را نیز شامل میگردد. علاوه بر اینها، کاربران میتوانند کنترل ضوابط آییننامهای مدنظر خود را نیز در دفترچهی محاسبات اعمال نمایند. دسترسی آسان به این اطلاعات گوناگون میتواند نقش موثری در افزایش رضایت کاربران و نیز دقت تجزیه و تحلیل و طراحی آنها داشته باشد.
انواع روشهای طراحی سازههای بتنی در نرمافزار روبوت استراکچر
امکان طراحی سازههای بتنی در نرمافزار روبوت استراکچر به دو روش Required و Provided وجود داد. در طراحی Required کاربر موظف به تعیین حداقل اعداد مربوط به میلگرد مورد نیاز برای یک المان بتنی است. باقی اطلاعات مربوط به میلگذاری توسط خود نرمافزار استخراج میشود. در روش Provided دیگر نیازی به این کار نیست و المان بتنی حاضر و آماده بهصورت میلگردگذاریشده در کنار نقشههای اجرایی مربوطه در اختیار کاربر قرار میگیرد. بهطور کلی امکان طراحی انواع و اقسام اجزا در روبوت استراکچر وجود دارد. از این اجزا میتوان به تیر و ستون و اتصلات سازههای فولادی، چوبی و بتنی، سقف، دیوار برشی، پی ساختمان، شمع، شناژ، دیوار حائل، بادبند و… اشاره کرد.
روشهای تحلیل در نرمافزار روبوت استراکچر
روشهای تحلیلی مختلفی در این نرمافزار در اختیار کاربران قرار گرفته است. از جمله این روشهای تحلیلی میتوان به تحلیلهای خطی گوناگون نظیر تحلیل استاتیکی معادل، تحلیل دینامیکی طیفی، تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی و نیز تحلیلهای غیر خطی نظیر تحلیل استاتیکی غیرخطی و تحلیل تاریخچه زمانی غیرخطی اشاره کرد.
علاوه بر اینها، تحلیل بار افزون، تحلیل ارتعاشات و footfall، تحلیل بررسی خمیدگی یا تغییر شکل پدیدآمده در مقاطع فولادی، تحلیل هارمونیک، روشهای تحلیل لرزهای و… از دیگر روشهای تحلیلی نرمافزار روبوت استراکچر هستند. امکان انتخاب اتوماتیک بهترین نوع مشبندی بهمنظور تجزیه و تحلیل اجزای محدود، تحلیل سازههای آسیبدیده یا دارای نقص و تحلیل سازه با در نظر گرفتن اندرکنش سازه و خاک از ویژگیهای منحصر به فرد این نرمافزار است که در ادامه با ذکر برخی جزئیات بیشتر به آنها میپردازیم.
مشبندی اتوماتیک در نرمافزار روبوت استراکچر
مشبندی اتوماتیک یکی از مهمترین ویژگیهای روبوت استراکچر است که بهخصوص در مدلسازی بهکمک مهندسین سازه میآید. مهندسین سازه میتوانند در روش اجزای محدود پیشرفته از تکنیکهای قدرتمند مشبندی نرمافزار از جمله مشبندی اتوماتیک استفاده کنند. ابزارهای تشخیص مش اتوماتیک مشبندی دور بازشوها را در هر اندازهای که باشند، تقویت میکند و در مدلسازی به آنها شکل میدهد.
طراحی عیوب مختلف در نرمافزار روبوت استراکچر
کاربران در روبوت استراکچر میتوانند به جزئیاتی همانند نقص، خمیدگی، اعوجاج و… نیز بپردازند. در مثالهای عملی بسیار پیش میآید که از قطعهای بهخاطر نقصی که دارد، در ساخت سازه استفاده نشود. برای رفع این مشکل، کافی است تا مهندسین نقص مربوطه را بهصورت عددی و علمی به نرمافراز گزارش دهند. در این صورت در حین آنالیز و طراحی، نرمافزار اثر این نقص را نیز در نظر میگیرد. این یکی از مهمترین ویژگیهای نرمافزار روبوت استراکچر که میزان بالای دقت آن را نشان میدهد. با در نظر گرفتن اثر نقص، مهندسین خواهند توانست در عمل نیز بر اثر تجزیه و تحلیل و طراحی صورتگرفته با نرمافزار از قطعهی دارای نقص استفاده نمایند.
طراحی همزمان سازه و پی در نرمافزار روبوت استراکچر
امکان طراحی همزمان سازه و پی از جمله ویژگیهای منحصربهفرد و کاربرپسند این نرمافزار است. کاربر پس از مدلسازی، تعریف و تحلیل بارها میتواند با انتخاب تکیهگاهها در تراز Base به تمام پیهای منفرد تکیهگاهها، نقشهی اجرایی و کوچکترین جزئیات میلگردگذاری دسترسی پیدا کند. همچنین اگر کاربر بخواهد پیها را بهطور مرکب و گسترده طراحی کند، کافی است عناصر سازهای مرتبط را با مقاطع الاستیک، تعریف ضرایب مربوطه و تعییت مشخصات تکیهگاهی در تراز Base مدلسازی کند. در این شرایط نرمافزار مولفههای گوناگون پی را محاسبه و اطلاعات حاصل را در اختیار کاربر قرار میدهد.
آرماتوربندی در نرمافزار روبوت استراکچر
آرماتوربندی در مدلسازی این نرمافزار با دقت بالایی صورت میپذیرد. آرماتور همان میلگرد آجدار آهن است که در بتن برای جبران مقاومت کششی پایین استفاده میشود. در روبوت استراکچر میتوان حداقل و حداکثر آرماتور مجاز برای مقاطع مختلف بتن مسلح را تعریف کرد. همچنین میتوان مقاطع بتن مسلح را بدون تعریف قبلی آرماتورها طراحی کرد. کافی است کاربران از نرمافزار بخواهند تا خود مقاطع بهینه را با در نظر داشتن شرایط سازه تعریف کند. علاوه بر این، در روبوت استراکچر امکان طراحی مقاطع بتن مسلح با تعریف قبلی آرماتورها نیز فراهم است. کاربران میتوانند این تعریفهای از پیش تعیینشده را با توجه به شرایط سازه اصلاح نمایند.
از دیگر امکانات روبوت استراکچر در رابطه با آرماتورها میتوان به قابلیت ذخیرهی نواحی دارای آرماتور در قالب فایلهای DWG و DXF بهمنظور استفاده در سایر نرمافزارها اشاره کرد. در صورت استفاده از کامپیوترهایی با پردازندههای چندهستهای، محاسبات مربوط به آرماتورهای ستونهای بتونی با سرعت بالاتری انجام خواهد شد. این افزایش سرعت به تعداد هستههای پردازنده وابسته است. کاربران میتوانند برای بالاتر بردن سرعت محاسبات گزینهی مربوط به پردازش موازی را از قسمت Advanced در بخش Preferences از منوی Tools انتخاب کنند.
در آخرین نسخههای نرمافزار روبوت استراکچر اصلاحات و بهبودهای قابل ذکری در زمینهی در نظر گرفتن موقعیت آرماتورها در تیرهای بتونی نیز صورت گرفته است. این امر بهخصوص در مقاطعی که چند لایه آرماتور دارند محسوستر است. در نسخههای قدیمی انتخاب محل آرماتورها گاهی به برخی خطاهای محاسباتی میانجامید. همچنین در آخرین نسخهی این نرمافزار الگوریتم ایجاد انتهای U شکل برای آرماتورها در انتهای تیرهای ناحیهی طول مهاری بهبود یافته است.
طراحی و تحلیل انواع اتصالات در نرمافزار روبوت استراکچر
دارا بودن تنظیمات اختصاصی برای طراحی، آنالیز و مدلسازی انواع اتصالات یکی از ویژگیهای مهم روبوت استراکچر است. امکانات مختلفی برای طراحی اتصالات جزئی در این نرمافزار تعبیه شده است. در تحلیل سازهها اندرکنش اتصالات با دقت بالایی در نظر گرفته میشود. کاربران میتوانند انواع اتصالات فولادی را بر اساس آییننامههای موجود در نرمافزار میان تیر و ستون، ستون و ستون، تیر و تیر و… تعریف نمایند. همچنین امکان طراحی اتصالات مختلف بر اساس پلیت تقویتی، پیچ، جوش، سختکننده یا استیفنر نیز وجود دارد.
علاوه بر موارد بالا، در طراحی کف ستون نیز اتصالات مربوطه با جزئیات و دقت بالایی در نرمافزار روبوت استراکچر طراحی میشوند. در آخرین نسخههای روبوت استراکچر انواع جدید اتصالات فولادی برای مقاطع لولهای نیز به این نرمافزار اضافه شده است. همچنین در این نسخه کاربران میتوانند اتصالات مربوط به تیرهای کامپوزیتی را نیز طراحی کنند. علاوه بر طراحی تیرهای کامپوزیتی و اتصالات آنها، قابلیت طراحی سقفهای کامپوزیتی بر اساس ANSI/AISC 360-10 نیز در آخرین نسخهی نرمافزار روبوت استراکچر تعبیه شده است.
بارگذاری باد در نرمافزار روبوت استراکچر
یکی از مهمترین ویژگیهای روبوت استراکچر مدلسازی بار باد و ایجاد تونل باد است. این ویژگی به کاربران میکند تا رفتار سازه را در حین طوفانهایی با تاریخچهی زمانی دلخواه تجزیه و تحلیل و طراحی کنند. تونل بهخصوص در طراحی سازههای بلندمرتبه از اهمیت زیادی برخوردار است. در آخرین نسخههای نرمافزار نیز تمام مشکلات مربوط به خطای بارگذاری بار باد و برف در نسخههای پیشین برطرف شده است. در آخرین نسخهی روبوت استراکچر در بارگذاری باد اثرات دیوارهای مانع و همینطور هر جزء دیگری، مثل در و پنجره، که در مسیر باد قرار داشته باشد، در بسیاری از آییننامهها در نظر گرفته شده است.
علاوه بر رفع نواقص مربوط به بارگذاری باد در جدیدترین نسخههای نرمافزار روبوت استراکچر، ضریب سرعت بار باد نیز تا مقدار ۵ افزایش یافته است. قابلیت ایجاد چندین نوع پروفایل بارگذاری باد، آنهم با سناریوهای مختلف و بهصورت همزمان نیز بهوجود آمده است. این امر در شبیهسازی اهمیت بسیاری دارد. موتور محاسباتی باد نیز بهطرز ملموسی بهبود یافته است. ارتقای محاسباتی قابلیت تایید نتایج آزمایشگاهی را بهصورت ایدهآلی فراهم کرده است. در کنار تمام این امکانات، کاربران در روبوت استراکچر میتوانند حداکثر ارتفاع مدنظرشان را برای باد تعریف و از قابلیت نمایش گرافیکی تونل باد مجازی نیز استفاده کنند.
قابلیت بارگذاری متحرک در نرمافزار روبوت استراکچر
تحلیل رفتار دینامیکی انواع سازهها تحت بارهای متحرک از اهمیت زیادی برای مهندسین سازه برخوردار است. استخراج معادلات حاکم بر سازهها تحت بارهای متحرک نقش بسیار مهمی در تحلیل آنها دارد. نرمافزار روبوت استراکچر بهخوبی امکان طراحی و تجزیه و تحلیل بارگذاری متحرک را فراهم کرده است. پلها یکی از مهمترین سازههایی هستند که تحت بار متحرک قرار میگیرند. کاربران میتوانند عبور خودرو یا کامیون را از روی پل، جرثقیل سقفی یا هر سازهی صنعتی دلخواه دیگری با استفاده از قابلیت بارگذاری بارهای متحرک نرمافزار روبوت استراکچر مدلسازی کنند و به تحلیل آن بپردازند.
مقایسهی نرمافزار روبوت استراکچر و نرمافزارهای مشابه
نرمافزار روبوت استراکچر مزیتهای بسیاری نسبت به دیگر نرمافزارهای مشابه دارد. نرمافزارهای دیگری نظیر ETABS، SAP، SAFE و… نسبت به روبوت استراکچر سادهترند و همانند این نرمافزار از توانایی مدلسازی پیچیده برخوردار نیستند. مثلاً نمیتوان با استفاده از هیچکدام از این نرمافزارها بارگذاری مثلثی انجام داد، در حالی که بارگذاری مثلثی بهراحتی در روبوت استراکچر انجام میشود. مهندسین سازه از بارگذاری مثلثلی برای مدلسازی بار جانبی خاک به دیوار حائل استفاده میکنند.
یا بهعنوان مثالی دیگر، کاربران با انتخاب گزینهی Auto List در ETABS میتوانند مقاطع مدنظر خود را از لیست پیشنهادی نرمافزار در حین طراحی انتخاب کنند. در روبوت استراکچر همین امکان با جزئیات بسیار بیشتری فراهم شده است؛ بنابراین کاربران بهآسانی طراحیهای بهنسبت پیچیدهتری را انجام میدهند. بهطور کلی امکان مدلسازی کوچکترین اجزای سازهای و غیرسازهای باعث شده تا آنالیز و طراحی در این نرمافزار از دقت بالایی برخودار باشد. دقتی که در سایر نرمافزارهای مشابه به این اندازه نیست.
برای نصب Robot Structure به چه سیستمی نیاز دارید
Autodesk Robot Structural Analysis Professional 2019، آخرین نسخهای است که از این نرمافزار روانهی بازار شدهاست. روبوتاستراکچر از ویرایش ۲۰۱۵ به بعد، تنها بر سیستمعاملهای ۶۴ بیتی قابل نصب است. ویندوزهای ۷، ۸ و ۱۰ برای نصب این نرمافزار مناسب هستند. برای نصب روبوتاستراکچر دستکم به سیستمی با پردازندهی ۵ یا ۷ هستهای و ۸ گیگابایت حافظهی موقت نیاز خواهیدداشت. ۵ گیگابایت از حافظه ی سیستم برای نصب نرمافزار و ۵ گیگابایت فضای آزاد دیگر برای تحلیل و ذخیرهی خروجیها اشغال میشود.