مجتمع چند منظوره فرمانیه
مجتمع چند منظوره فرمانیه
معمار:
موقعیت:تهران
نوع پروژه:تجاری،اداری،فرهنگی
پروژه مجتمع چند منظوره فرمانیه در یک منطقه کاملاً مسکونی جای گرفته است که با توجه به همجواریهای آن، لزوم ترکیب با بافت پیرامون را میطلبد. همچنین قرارگیری زمین در پهنه اصلی (s2) با تعریف مراکز و گسترههای تجاری، اداری و خدماتی (با غلبه فضاهای سبز و باز)، قابلیت زمین از نظر توپوگرافی و اختلاف ارتفاع حدود ۱۵ متر از جنوب تا شمال، ایدههای اصلی در شکلگیری طرح اولیه براساس یک فضای شهری با تأکید بر فضای سبز و استفاده از پوشش گیاهی در ترازهای مختلف بوده اند.
بخش تجاری مانند یک سکو و با حجم ساده بهصورت تختگاه با پوشش سبز، کاملاً با محیط اطراف خود ترکیب شده است و مسیر پیاده تجهیز شده در دو طرف آن تراز ورودی و به عبارتی بخش جنوبی را به سطوح باز فوقانی متصل مینماید. بدین ترتیب که مسیر پیاده غربی که طولانیتر است تا سقف تجاری سوم و در واقع سکوی اصلی و مسیر پیاده شرقی که کوتاهتر است تا تراز تجاری طبقه اول و حیاط ورودی واحدهای اداری ادامه دارد. در جرمگذاری بخش اداری با توجه به مرتفع بودن آن سعی شده که در بخش میانی سایت و با فاصله از بافت مسکونی اطراف جانمایی شود. همچنین توجه به فضاسازیهای داخلی و پرهیز از حجیم شدن آن مدنظر بوده است.
با توجه به برنامه اولیه طرح در رابطه با قابلیت تفکیک در زمین طرح، یک بخش از اداریها نیز در زمین شهرداری جانمایی گردیده است که بتواند خواسته کارفرما مبنی بر فازبندی پروژه را تأمین کند.
در شکلگیری عملکردی طرح سعی شده که براساس برنامه کالبدی اولیه پروژه عملکردهای مختلف تعریف و براساس یک استخوانبندی مشخص نظام یابند. راستای اصلی شکلدهنده پلان یک محور مرکزی است که در طول پروژه ادامه دارد و سه امتداد عرضی در اول، وسط و انتهای این امتداد در کل ساختار پلان را به وجود آوردهاند.
در طبقات تجاری دسترسیهای اصلی عمودی شامل پلههای برقی و آسانسورهای پانورامیک در مجاورت وید مرکزی و در امتداد شمالی جنوبی قرار گرفتهاند و راهروهای فرعی در ابتدا و انتهای وید مرکزی جانمایی شدهاند که به پلههای اضطراری منتهی میگردند. در طراحی وید مرکزی تجاری سعی شده با ایجاد فضای باز و بسته در نتیجه تنوع روشنایی و همچنین با استفاده از تنوع فرمهای بدنه وید، فضای منحصر بهفردی در دل مجموعه بهوجود آید. حیاط مرکزی ورودی ساختمانهای اداری نیز در بخش میانی این امتداد مرکزی قرار گرفته و دسترسیهای عمودی ساختمانهای اداری نیز در چهارگوشه این حیاط واقع شده است.
آسانسورهای اداری در عبور از طبقات تجاری از مجاورت وید اصلی عبور میکنند و امتداد بصری آنها با این فضا حفظ میشود. بخش شمالشرقی سایت و در واقع زمین شهرداری با یک تغییر زاویه به امتداد عرضی انتهایی استخوانبندی طرح متصل شده و ساختمان اداری در روی آن طراحی گردیده است و لابی اداری نیز از مسیر کوچهمانند منتهی به حیاط ورودی اداری دسترسی میگیرید. بدین ترتیب این بخش قابلیت اجرای مجزا از بخش اصلی را خواهد داشت.
دسترسیهای پیاده پیشبینی شده در طرح براساس نیازهای عملکردی و موقعیت قرارگیری و با تأکید بر پیوستگی آنها برنامهریزی و جانمایی گردیدهاند. ورودیهای اصلی پروژه با توجه به امکان دسترسی سایت، از دو بخش جنوبی (خیابان شهید لواسانی) و بخش شرقی (خیابان شهید آقایی) پیشبینی گردیده و با استفاده از اختلاف ارتفاع موجود در سایت، دسترسیها از دو طبقه متفاوت انجام شده است. بدین ترتیب که قسمت جنوبی ورودی اصلی تجاری در تراز طبقه همکف آن و ورودی غربی در تراز طبقه اول تجاری و همچنین همسطح با ورودی ساختمانهای اداری است.
این دو تراز از داخل مجموعه تجاری و همانطور که گفته شده از طریق رمپ پیاده شرقی بههم متصل گردیدهاند. به منظور دسترسی به زیرزمین اول (هایپرمارکت) و برای اینکه بتوان دعوتکنندگی بیشتری ایجاد نمود، در محوطه جنوبی یک گودال باغچه طراحی شده که توسط رمپ پیاده ارتباط همکف به زیرزمین اول را ایجاد نموده و در مابین مسیر نیز فضای مکثی طراحی گردیده است. برای دسترسی به ساختمانهای اداری از تراز خیابان آقایی و در واقع همتراز با طبقه اول تجاری، یک گذر و یک حیاط طراحی شده که امکان دسترسی مستقل را برای بخش اداری تأمین میکند. همچنین این حیاط به طبقه اول تجاری مرتبط است و میتواند برای زمان استراحت کارکنان بخش اداری و استفاده از قسمتهای اغذیهفروشی تجاری، بهکار گرفته شود.
ترکیب کاربریهای مختلف، محدودیت امکان تأمین دسترسی، زیربنای بالا و نیاز به تأمین نزدیک به ۴۵۰۰ اتومبیل و نیازهای سواره پشتیبانی مجموعه، از محدودیتهای مهم در برنامهریزی و طراحی دسترسی سواره هستند. به منظور تفکیکی ورودی پارکینگ بخشهای مختلف و لزوم جدا بودن مسیرهای ورود و خروج، چهار رمپ پیشبینی گردیده است. با توجه به یک طرفه بودن خیابان آقایی به سمت جنوب، ورودی تجاری از این ضلع انجام میپذیرد. خروجی تجاری نیز در منتهیالیه جنوبغربی سایت و در خیابان لواسانی پیشبینی گردیده است. رمپ ورودی اداری در مجاورت رمپ خروجی تجاری و قبل از آن پیشبینی شده تا بتواند حداکثر فاصله از تقاطع خیابان لواسانی و آقایی را ایجاد نماید و رمپ خروجی اداری در سمت مقابل و در گوشه جنوبشرقی سایت جانمایی شده است. برای تأمین مکان بارانداز و تخلیه کالا که از نیازهای ضروری هایپرمارکت است و برای عدم ورود اتومبیلهای باربر به خیابان لواسانی، یک محوطه بارانداز در قسمت شمالی سایت جانمایی گردیده که دسترسی آن از طریق خیابان آقایی است.
با جانمایی محدوده بارانداز در این بخش و تمرکز انبارها در این محدوده و در کلیه طبقات پارکینگ و تجاری، یک بخش خدماتی و انتقال کالا برای کل پروژه تعریف شده که نکات مهم در برنامهریزی عملکردی طرح است.
لازم به ذکر است در صورت عدم تملک زمین شهرداری، یکی از دسترسیهای سواره و مسیر بارانداز پروژه حذف میشود که در نتیجه رمپ ورودی اداری بهعنوان ورودی کلی سواره مجموعه و فضای رمپ پیاده ورودی به زیرزمین و هایپرمارکت نیز بهعنوان محدوده بارانداز پیشنهاد میگردد.
توزیع طبقات پارکینگ با توجه به ماندگاری استفادهکنندگان و زمانهای استفاده بهشرح زیر پیشنهاد شده است:
زیرزمین دوم برای استفاده از مشتریان هایپرمارکت به همراه امکانات جنبی مورد نیاز آنها شامل ایستگاه تاکسی و فضای انتظار برای سوار شدن، محل سواره و پیاده کردن (Drop off) و بخشهای مختلفی برای نگهداری چرخهای خرید.
زیرزمینهای سوم و چهارم برای مشتریان سایر بخشهای تجاری و بخشی هم برای مراجعهکنندگان به بخش فرهنگی، زیرزمینهای ششم و هفتم برای مالکین تجاری.
زیرزمینهای بعدی برای بخش اداری پیشنهاد شده است، به این ترتیب که زیرزمین هشتم برای مراجعین اداری و زیرزمینهای نهم و دهم که با توجه به طراحی دقیق پارکینگ لزوم اضافه شدن آن نسبت به برنامه اولیه مطرح شد، برای مالکین اداری که احتیاج به فضای خصوصی تر و تفکیک شده تری دارند.
طرح نمای مجموعه نیز متأثر از کانسپت حجمی پیشنهادی است. بدین ترتیب که برای قسمت تجاری که بهعنوان سکو و تختگاه مطرح شده، نمای کاملاً ساده و با بازشوهای بسیار محدود پیشنهاد گردیده است. صفحات نمای تجاری برای تنوع حجمی هر قسمت نسبت به قسمت دیگر دارای اختلاف زاویه است و از شکاف مابین آنها باری نورگیری داخل استفاده شده است. ورودیها نیز در نما بهصورت برش و تورفتگی در نما طراحی شده و از فرم و المانهای دیگری استفاده نگردیده است. نماهای بخش اداری متنوعتر است و به سه بخش کلی تقسیم میشود. بخش اول نمای برجهای جنوبی است که سطح آن کاملاً پوشیده از لوورهای افقی است. بخشهای مختلفی از آن با عقبنشینی دارای پوشش سبز بهصورت بالکنها و تراسها با ارتفاع و ابعاد متنوع است. در قسمت شرقی و غربی بخش پیرامونی حیاط مرکزی اداری و در وجه غربی برج اداری منفصل، دیواره صلبی با بازشوهای مختلف و با فاصله از نما طراحی شده است که فضاها نیز در حدفاصل نمای اصلی و آنها قرار دارد و از نظر اقلیمی از تابش مستقیم نور شرقی و غرب جلوگیری مینماید سایر بخشهای نما بهصورت شیشهایست که فضای سبز پشت آنها و در داخل واحدهای اداری جانمایی گردیده است.