اخذ رضایت نامه پلاکهای مجاور در صورت گودبرداری به روش نیلینگ و انکراژ قبل از تائید فرم شروع به کار
در گودبرداری‌های عمیق یکی از اقتصادی‌ترین روش‌های تحکیم همجواری‌ها و دیواره‌های گود روش نیلینگ و انکراژ است.
در این روش، به حفاری زیر پلاکهای مجاور و اجرای میخکوبی‌های طویل و متعدد که اصطلاحاً “نیل” نامیده می‌شوند نیاز است.
ماده ۳۸ قانون مدنی مقرر می دارد: “مالکیت زمین مستلزم مالکیت فضای محاذی آن است تا هر کجا بالا رود و همچنین است نسبت به زیرزمین بالجمله مالک حق همه‌گونه تصرف در هوا و قرار دارد مگر آنچه را که قانون استثنا کرده باشد.”
بنابراین زیر هر ساختمان یا زمینی متعلق به صاحب آن است، در نتیجه با اجرای عملیات نیلینگ به نوعی حریم پلاک مجاور مورد تجاوز واقع شده است.
برخی از صاحب نظران معتقدند عملیات نیلینگ و این نوع ورود به حریم ملک مجاور صرفاً مطابق با “مزاحمت از حق” است. لیکن برخی دیگر از صاحب نظران عملیات نیلینگ را ” ممانعت از حق و مزاحمت” یا اصطلاحاً “تصرف عدوانی” می دانند.
بررسی جنبه های قانونی و حقوقی موضوع
در این بخش به بررسی مواد حقوقی در ارتباط با “مزاحمت از حق” و “ممانعت از حق و مزاحمت” در بحث نیلینگ و انکراژ می‌پردازیم.
برای روشن‌تر شدن موضوع مواد ۱۵۸، ۱۵۹ و ۱۶۰ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب ـ در امور مدنی در ادامه ارائه شده است:
ماده ۱۵۸- دعوای تصرف عدوانی عبارت است از:
ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیرمنقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می‌نماید .
ماده ۱۵۹- دعوای ممانعت از حق عبارت است از:
تقاضای کسی که رفع ممانعت از حق ارتفاق یا انتفاع خود را در ملک دیگری بخواهد .
ماده ۱۶۰- دعوای مزاحمت عبارت است از :
دعوایی که به‌موجب آن متصرف مال غیرمنقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می‌نماید که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون اینکه مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد.
نکته مهم: تصرف عدوانی (ممانعت از حق و مزاحمت)، عنوانی است که هم در “حقوق مدنی” مطرح است و هم در “حقوق کیفری”.
بنابراین اگر نیلینگ را تصرف عدوانی، یعنی “ممانعت از حق و مزاحمت” تلقی کنیم در این صورت مالکین ساختمان مجاور کارگاه علاوه بر دادخواست حقوقی، می‌توانند طرح شکایت کیفری نیز نمایند.
در “جنبه کیفری” موضوع، شاکی باید صرفاً “مالک و دارای سند مالکیت” باشد ولی در “جنبه حقوقی” فقط سبق (تقدم) تصرف شخص به‌عنوان دلیل مالکیت، کافی است.
به‌عبارت‌دیگر در “دعوای حقوقی” این بحث، حتی مستأجر و سرایدار ساکن در ملک مجاور نیز می‌توانند علیه همسایه متجاوز و متصرف (در این بحث مالک یا سازنده ملک در دست احداث) اقامه دعوی کنند.
برای این کار لازم است ابتدا “تأمین دلیل” انجام و “اظهارنامه رسمی” به همسایه متجاوز ارسال گردد و سپس برای اخذ “دستور تخلیه ید” (در اینجا حذف میخکوبی‌های صورت گرفته در زیر ملک همسایه) و “جبران خسارت وارده” (تغییر وضعیت خاک زیر ملک، ترک‌ها یا نشست‌های احتمالی در دیوارها و ساختمان و …)، “اقامه دعوی” صورت پذیرد.
