از نرم‌افزار دیالوکس – DIALux چه می‌دانید

از DIALux چه می‌دانید

DIALux از نام‌آشناترین نرم‌افزارهای طراحی سیستم روشنایی و نورپردازی فضاهای داخلی و خارجی ساختمان محسوب می‌شود.
اساس طراحی‌ها در این نرم‌افزار، بر پایه‌ی روش‌های پیشنهادی مؤسسه‌ی آلمانی استاندارد DIN است.
کمپانی آلمانی DIAL با ۹۵ کارمند، ۶٫۵ میلیون یورو گردش مالی سالانه و پشتیبانی از ۲۵ زبان زنده‌ی دنیا، مالک نرم‌افزار دیالوکس است. دیالوکس تحت حمایت مجموعه‌ی بزرگی از کمپانی‌های تولیدکننده‌ی چراغ، لامپ و ابزارآلات روشنایی قرار دارد. ازاین‌رو شرکت DIAL، آن را به‌صورت رایگان و بدون محدودیت در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
علاوه بر نسخه‌ی اصلی نرم‌افزار، دسترسی به فایل راهنمای دیالوکس در قالب PDF هم به‌راحتی فراهم است. این راهنما با متن روان و تصاویر ملموس خود، نقش مؤثری در تسلط هرچه بیشتر کاربران دارد.

شرکت‌های تولیدکننده‌ی لوازم روشنایی این امکان را دارند تا اطلاعات فنی محصولات خود را به‌صورت پلاگین در دیالوکس ارائه دهند. با توجه به این امکان، استفاده از این نرم‌افزار در ایران بسیار گسترش یافته‌است.
شرکت‌های شناخته‌شده‌ای هم‌چون اکووات، پارس‌شهاب و مازی‌نور، پلاگین‌های خود را در این نرم‌افزار دارند.
کاربر ایرانی دیالوکس این امکان را دارد تا از تجهیزات نورپردازی این شرکت‌ها، در مدل‌سازی‌های خود بهره ببرد.

DIALux چیست و چه می‌کند

نرم‌افزار دیالوکس قادر به نورپردازی فضاهایی هم‌چون فضای داخلی ساختمان، نمای خارجی، معابر، فضای سبز و … است.
این نرم‌افزار کتابخانه‌ای قدرتمند شامل المان‌هایی هم‌چون دیوارهای آجری، شیشه‌ای، در و پنجره، لوازم منزل و … در خود دارد.
با استفاده از این کتابخانه کاربر قادر به هرچه طبیعی‌تر جلوه دادن مدل‌سازی‌های خود خواهدبود.
از توانایی‌های دیالوکس می‌توان به امکان Import و Export فایل‌های اتوکد با پسوند DWG و فایل‌های ۳DMAX اشاره کرد.
در این نرم‌افزار شبیه‌سازی دو و سه‌بعدی پروژه و اجزای آن پیش از اجرا امکان‌پذیر است.

دیالوکس قادر است با وارد کردن پارامترهایی هم‌چون ابعاد، رنگ و منابع نور موجود، روشنایی موردنیاز محیط را محاسبه کند.
کاربر می‌تواند با استفاده از این نرم‌افزار تعداد، قدرت و بهترین محل قرار دادن لامپ‌ها را تشخیص دهد.
در دیالوکس شدت روشنایی محاسبه و خیرگی تاآن‌جاکه موجب آزار و خستگی چشم نشود تعیین می‌گردد.
انتخاب مناسب‌ترین نور و رنگ برای محیط مدل‌سازی شده و تخمین میزان تجهیزات نورپردازی موردنیاز از دیگر قابلیت‌های دیالوکس است.

واسطه‌ی کاربر در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux

واسطه‌ی کاربر در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux از چهار محیط کار اصلی تشکیل شده است. این چهار محیط پنجره‌ی CAD، درخت پروژه، راهنما و کنترل‌کننده را شامل می‌شوند. در ادامه به معرفی مختصر هرکدام از این چهار محیط می‌پردازیم.

• پنجره‌ی CAD

از طریق پنجره‌ی CAD در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux کاربران می‌توانند به نماهای 3D، نقشه‌ی مسطحه و نماهای متقابل و پهلو نیز دسترسی داشته باشند. کاربران به‌راحتی می‌توانند عملیات Rotate، Zoom، Move و Roam را با استفاده از موس در پنجره‌ی CAD انجام دهند. همچنین امکان مقیاس‌گذاری و جابه‌جایی اشیا نیز در این پنجره وجود دارد.

• درخت پروژه

کاربران از طریق درخت پروژه می‌توانند به‌راحتی به المان‌های مختلف به‌کار رفته در پروژه دسترسی داشته باشند. با انتخاب هر کدام از المان‌ها و کلیک‌چپ کردن رویشان می‌توان ویژگی‌های آن‌ها را بخش Inspector مشاهده و در صورت نیاز آن‌ها را اصلاح نمود. کلیک‌راست روی هر المان نیز منوی Context مربوط به آن المان را در فضای نرم‌افزار بازمی‌کند. کاربران می‌توانند با کلیک روی تب Output در درخت پروژه به درخت خروجی نرم‌افزار دیالوکس – DIALux دسترسی پیدا کنند. خروجی‌های با تیک قرمز در درخت خروجی بی‌واسطه و خروجی‌های بدون تیک قرمز تنها پس از انجام محاسبات در دسترس خواهند بود.

• راهنما

بخش راهنما به‌عنوان ریسمان اتصال‌دهنده‌ی نرم‌افزار دیالوکس – DIALux به کاربران کمک می‌کنند تا به‌سرعت به هدف مدنظر خود دسترسی پیدا کنند. برای این منظور کافی است کاربران روی آیکون تعبیه‌شده در بخش راهنما کلیک کنند تا گزینه‌های مرتبط با آن پدیدار شود. مثلآً کلیک روی آیکون Position Luminaires از این بخش باعث می‌شود تا کلیه‌ی گزینه‌هایی که برای وارد کردن روشنایی‌ها به‌کار می‌روند در سمت راست آیکون ظاهر گردد و در اختیار کاربر قرار بگیرد.

 

 

• بخش کنترل‌کننده

کاربران از بخش کنترل‌کننده می‌توانند به‌راحتی ویژگی‌های هر شیء انتخاب‌شده‌ از پنجره‌ی CAD یا درخت پروژه را مشاهده کنند. در عین حال امکان تغییر خواص مرتبط با هر کدام از اشیای انتخاب‌شده نیز وجود دارد. مثلاً با استفاده از تب Room Surface از این بخش می‌توان به تغییر و تنظیم خواص ضریب انعکاس پرداخت. از طریق این تب ضریب انعکاس همه‌ی دیوارها با هم تغییر می‌کند. برای تغییر ضریب انعکاس یک دیوار خاص باید دیوار آن متناظر آن را انتخاب و سپس از بخش کنترل‌کننده به تغییر خواص آن پرداخت. یا مثلاً از طریق Property Page می‌توان با کلیک روی ستون مختصات و انتخاب گزینه‌هایی نظیر Insert Coordinates یا Delete Coordinates به مختصات ثانویه‌ی اتاق اضافه کرد یا یکی از آن‌ها را حذف نمود.

وارد کردن اثاثیه به اتاق

در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux برای وارد کردن اثاثیه به اتاق می‌توان روی گزینه‌ی Furniture کلیک‌چپ کرد، آن‌گاه باید نشانگر موس را به مختصات دلخواه X و Y در داخل اتاق هدایت کرد. در ادامه با نگه داشتن دکمه‌ی Ctrl موقعیت Z نیز تعیین خواهد شد. ارتفاع اشیا را به‌طور گرافیکی در نمای Side مشاهده و تغییر داد. در نمای 3D نیز ارتفاع با نگه داشتن دکمه‌ی Ctrl تغییر می‌کند. علاوه بر این روش‌ها، می‌توان با وارد کردن مختصات مربوطه از طریق Furniture Property Page نیز اثاثیه را به اتاق وارد کرد.

نماهای گوناگون در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux

در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux کاربران می‌توانند از نماهای مختلفی در طراحی خود استفاده کنند. این نماها از طریق منوی Toolbar در دسترسند. از جمله این نماها می‌توان به Cascade views، Tile windows vertically or horizontally، Open 3D view، open ground plan view، Open side or front view، Switch 3D view wireframe mode on or off و Switch 3D view perspective on or off اشاره کرد. کاربران همچنین می‌توانند نماهای متعددی را به‌طور همزمان باز و مشاهده کنند.

 

 

ویرایش اشیای واردشده در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux

کاربران می‌توانند با حرکت دادن، چرخاندن، مقیاس‌گذاری، حرکت دادن مبدأ مختصات، ویرایش سطوح و ترکیب و دخیره در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux به ویرایش اشیای واردشده بپردازند. در ادامه هرکدام از این روش‌ها را معرفی می‌کنیم و به‌اختصار درباره‌ی آن‌ها توضیح می‌دهیم.

• حرکت دادن اشیا

در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux به‌راحتی می‌توان اشیا را داخل اتاق جابه‌جا کرد. تمام اطلاعات مربوط به شیء مدنظر در درخت پروژه و در بخش کنترل‌کننده در دسترسند و امکان ویرایش آن‌ها نیز وجود دارد. برای تغییر موقعیت یک شیء در امتداد محور Z کاربران باید کلید Ctrl را نگه دارند و از کلیک‌چپ موس استفاده کنند. با رها کردن کلیک‌چپ می‌توان موقعیت X و Y را هم اصلاح کرد.

• حرکت و چرخاندن اشیا بدون Pick Grid

در هنگام جابه‌جایی اشیا با موس آن‌ها تنها در موقعیت‌های از پیش تعیین‌شده‌ی شبکه قرار می‌گیرند. در صورت نگه داشتن کلید Shift در حین جابه‌جا کردن اشیا Pick Grid در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux خنثی خواهد شد. به‌طور کلی، تنظیمات مربوط به شبکه‌بندی را می‌تواند با انتخاب گزینه‌ی Set Pick Grid از بخش CAD تغییر داد.

 

 

• چرخاندن اشیا

برای چرخاندن اشیا در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux کاربران می‌توانند ابتدا آن‌ها را انتخاب و سپس روی یکی از سه نقطه‌ی چرخش که روی محورها تعبیه شده‌اند کلیک کنند. در صورت انتخاب اشیای متعددی برای چرخیدن، چرخش آن‌ها حول مکعب محاطی مربوطه اتفاق خواهد.

• مقیاس‌گذاری اشیا

با استفاده از Property Page یا بخش CAD می‌توان به مقیاس‌گذاری اشیا پرداخت. در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux اشیا در امتداد، یک، دو و یا سه محور مقیاس‌گذاری می‌شوند. برای انتخاب منوی Scale کاربران می‌توانند از بخش CAD روی شیء مدنظر کلیک‌راست کرده و از منوی Context بازشده گزینه‌ی Scale را انتخاب نمایند. در نمای 3D نیز می‌توان اشیا را در هر کدام از جهات X، Y و یا Z با استفاده از خطوط Rubber band مقیاس‌گذاری کرد. با کشیدن یکی از خطوط Rubber band از شیء مدنظر مقیاس‌گذاری در یک بعد اتفاق می‌افتد، اما با انتخاب یکی از نقاط گوشه‌ای این خطوط و کشیدن آن‌ها می‌توان در سه‌ بعد مقیاس‌گذاری کرد.

• ترکیب و ذخیره‌ی اشیا

اگر اشیای متعددی در بخش CAD در کنار هم قرار داشته باشند بهتر است که برای اجرای سریع‌تر دستورات مختلف آن‌ها را ترکیب کرد. برای ترکیب اشیا باید آن‌ها را انتخاب و سپس روی گزینه‌ی Combine از منوی Context کلیک کرد. برای ذخیره‌ی آن‌ها نیز باید پس از انتخاب آن‌ها از منوی Context روی گزینه‌ی Save as کلیک کرد.

 

 

• حرکت دادن مبدأ مختصات یک شیء

در صورت انتخاب اشیای متعدد در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux مرکز مکعب محاطی مربوطه به‌طور خودکار به‌عنوان مرکز مختصات در نظر گرفت می‌شود. کاربران با نگه داشتن کلید Alt می‌توانند به‌جای خود شیء یا مجموعه‌ای از اشیا مبدأ مختصات مرتبط با آن شیء یا اشیا را تغییر دهند. مثلاً می‌توانند مبدأ مختصات یک جسم را به نقطه‌ای خارج از خود آن جسم انتقال دهند.

• تنظیمات مربوط به سطوح اشیا

کاربران در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux به‌راحتی می‌توانند از رنگ‌های مختلف برای سطوح اشیا استفاده کنند. علاوه بر این امکان ویرایش مشخصات سطحی دیگر نظیر مصالح به‌کار رفته یا ضریب انعکاس نیز وجود دارد. برای ویرایش سطح هر کدام از اشیا کافی است شیء مربوطه را انتخاب و سپس از تب Surface به ویرایش مشخصات مدنظر پرداخت.

اضافه کردن فیلد روشنایی

برای اضافه کردن فیلد روشنایی به طراحی کاربران می‌توانند Insert Luminaire Field را از بخش Guide انتخاب نمایند یا روی گزینه‌ی Field Arrangement از بخش Luminaire Arrangement Wizard کلیک کنند. همچنین با کلیک‌راست روی محل مدنظر برای اضافه کردن فیلد روشنایی در اتاق و کلیک روی گزینه‌ی Field Arrangement از بخش Insert پس از باز شدن منوی Context می‌توان به نتیجه‌ی مشابهی رسید.
برای ویرایش یک فیلد روشنایی نیز می‌توان آن را از درخت پروژه و یا بخش CAD انتخاب کرد. در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux با کلیک روی یک روشنایی در فیلد مربوطه به‌طور خودکار کلیه‌ی روشنی‌های آن فیلد انتخاب می‌شوند. کاربران برای ویرایش مستقل یک روشنایی باید فیلتر انتخاب را تغییر دهند. برای این منظور فیلترهای مختلفی در دیالوکس تعبیه شده که از آن جمله می‌توان به منحصر کردن انتخاب دیوار، منحصر کردن انتخاب سطوح، منحصر کردن انتخاب آرایش روشنایی، منحصر کردن انتخاب روشنایی تکی درون یک آرایش و منحصر کردن انتخاب اثاثیه اشاره کرد.

فریم‌های CAD

در نمای CAD سه فریم Insert یا Edit برای فیلد روشنایی تعبیه شده است. این فریم‌ها عبارتند از Symmetrical Within، Outer Edge to Outer Edge و Luminaire Centre to Luminaire Center. با انتخاب فریم Symmetrical Within یک خط‌چین آبی بیرونی پدیدار می‌شود. Outer Edge to Outer Edge فریم میانی نرم‌افزار دیالوکس است. داخلی‌ترین فریم نیز با انتخاب Luminaire Centre to Luminaire Centre ظاهر می‌شود. کاربران به‌راحتی می‌توانند با استفاده از موس وسعت فیلد روشنایی را نیز تغییر دهند.

 

 

اضافه کردن خطوط روشنایی

کاربران می‌توانند از بخش Wizard برای الحاق خطوط روشنایی به طراحی در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux استفاده کنند. بعد از اضافه شدن خط روشنایی می‌توان موقعیت یا زاویه‌ی آن را به‌طور گرافیکی اصلاح کرد. با کشیدن Cross از وسط خط روشنایی با موس موقعیت خط تغییر پیدا می‌کند و زاویه و طول آن بی‌تغییر می‌مانند. با کشیدن یکی از نقاط آبی انتهایی خط روشنایی طول آن تغییر می‌کند و موقعیت آن ثابت باقی می‌ماند. برای چرخاندن خط روشنایی نیز کافی است کاربران با کلیک‌چپ روی نقطه‌ی سبز چرخش تعبیه‌شده روی خط با حرکت موس آن را دوران دهند. در این شرایط طول خط تغییر نمی‌کند. با کلیک‌راست روی خط نیز کاربران به منوی Context دسترسی پیدا می‌کنند و می‌توانند تنظیمات دلخواه خود را از طریق آن اعمال نمایند.

کار در نمای 3D

در نمای 3D موقعیت ناظر می‌توان در داخل اتاق نیز تعریف شود. این کار در صورت زیاد بودن اثاثیه‌ی اتاق اهمیت پیدا می‌کند. ابزارهای مختلفی برای سوئیچ کردن بین مدها در نمای 3D تعبیه شده که به‌اختصار به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.
در مد Select Objects کاربران با توجه فیلتر به‌کارگرفته‌شده می‌توانند اشیای مدنظر خود را با کلیک بر آن‌ها انتخاب کنند. گزینه‌ی Increase/Decrease view Size برای تغییر در بزرگنمایی استفاده می‌شود. در مود Increase Pane Size کاربران می‌توانند فریم را در محیط بکشند و آن را بزرگ‌تر یا کوچک‌تر کنند. در مد Rotate 3D View نیز کافی است کلید چپ موس نگه داشته و موس حرکت داده شود. با این کار کاربران می‌توانند نمای 3D را در حین چرخش زیر نظر بگیرند. در مد Move امکان حرکت دادن ناحیه‌ی نمایش‌داده‌شده در پنجره فراهم می‌گردد. در صورت استفاده از یک موس سه‌کلیده، کلید میانی موس کار گزینه‌ی Move را انجام می‌دهد. اگر موس گردان باشد، چرخاندن Wheel میانی برای بزرگنمایی و فشار دادن آن به‌منظور Move به‌کار می‌رود.
دیگر مد کاربردی این بخش Roam Scene است که راه‌های مختلفی برای استفاده از آن در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux تعبیه شده است. کاربران می‌توانند با نگه داشتن کلید چپ موس و حرکت دادن آن به جلو و عقب حرکت کنند و حتی حول موضع مدنظر بچرخند. با نگه داشتن هم‌زمان کلید چپ موس و کلید Ctrl امکان حرکت به چپ و راست و بالا و پایین فراهم می‌شود. در آخر، با نگه داشتن کلید چپ موس و کلید Shift تصویر روی موضع ثابت می‌ماند و اطراف آن در دیدرس کاربران قرار می‌گیرد.

 

 

ویرایش اتاق در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux

برای ویرایش اتاق در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux مسیرهای مختفی وجود دارد. برای تغییر ابعاد اتاق کاربران می‌توانند گزینه‌ی Edit Room Dimensions را از درخت پروژه انتخاب نمایند. همچنین می‌توان به همین منظور گزینه‌ی Edit Room Geometry را از منوی Edit انتخاب کرد. دیگر راه تغییر ابعاد اتاق کلیک روی گزینه‌ی Edit Room Geometry این بار از بخش Guide است. به‌طور کلی بهتر در دیالوکس ابعاد اتاق را در نمای Ground Plan تغییر داد.

• اضافه کردن یک اتاق

کاربران در نرم‌افزار دیالوکس – DIALux برای اضافه کردن یک اتاق به پروژه‌ی خود می‌توانند یا روی گزینه‌ی Custom Edit New Room کلیک کنند یا گزینه‌ی Room Wizard را از بخش Guide انتخاب نمایند. در عین حال، می‌توان از منوی Insert نیز گزینه‌ی Room را انتخاب کرد. پس از انتخاب گزینه‌ی Room کاربران می‌توانند با انتخاب یکی از چهار گزینه‌ی Rectangular Room، L-Shaped Room، Polygonal Room و Custom Edit New Room شکل هندسی دلخواه اتاق مدنظر خود را نیز انتخاب و یا تنظیم نمایند.

• تکثیر اتاق

برای تکثیر اتاق با کلیک روی گزینه‌ی Duplicate از منوی Context دقیقاً اتاق مشابهی با اتاق اولیه ساخته می‌شود. همچنین می‌توان گزینه‌ی Duplicate Room از منوی Edit را نیز انتخاب کرد. پیش از انتخاب دستور Duplicate از هر کدام از دو مسیر یادشده، در گام نخست اتاق اصلی باید از پروژه‌ی درخت انتخاب شده باشد. با این روش تنها اطلاعات مربوط به خود اتاق از قبیل ابعاد، مصالح و… تکثیر می‌یابند. برای تکثیر اثاثیه و روشنایی‌ها باید پس از تکثیر اتاق، کاربران باید در درخت پروژه‌ی اتاق اصلی کلیه‌ی اثاثیه‌ی را که قصد تکثیرشان را در اتاق جدید دارد انتخاب نمایند. برای اضافه کردن یک‌به‌یک اشیا می‌توان از کلید Ctrl و برای اضافه کردن پی در پی آن‌ها می‌توان از کلید Shift استفاده کرد. سپس با کلیک راست در اتاق تکثیریافته و انتخاب گزینه‌ی Paste از منوی Context کلیه‌ی اثاثیه و روشنایی‌های مدنظر نیز در اتاق جدید کپی می‌شود.

 

مقایسه‌ی DIALux و DIALux Evo

کمپانی DIAL نرم‌افزار DIALux Evo را از سال ۲۰۱۲ به‌منظور کاهش زمان رندرینگ و افزایش سرعت DIALux منتشر کرد.
با وجود حجم بیشتر این نسخه، گرافیک و سرعت بالاترش نسبت به دیالوکس، از مزایای آن به‌شمار می‌آید.
از دیالوکس‌اوو بیشتر در طراحی مکان‌هایی با نیاز به درج جزییات بیشتر استفاده می‌شود.
در این نسخه امکان وارد کردن جزییاتی هم‌چون میزوصندلی، رنگ‌های مختلف، سرامیک و کاشی، کاغذدیواری و … وجود دارد. اعمال این جزییات به طبیعی‌تر شدن مدل‌سازی‌ها کمک شایانی می‌کند.
طراحی یک‌جای کل ساختمان، نورپردازی و روشنایی فضاهای داخلی و خارجی آن هم از دیگر قابلیت‌های این نسخه است. نرم‌افزار دیالوکس نسبت به دیالوکس‌اوو از CPU، RAM و گرافیک سیستم کمتر استفاده می‌کند اما سرعت و دقت کمتری دارد.
طراحی روشنایی و نورپردازی در روز، روشنایی خیابان و روشنایی اضطراری از قابلیت‌هایی است که دیالوکس‌اوو از آن‌ها محروم است. محاسبات پیچیده‌ی مکان‌های بزرگی هم‌چون کارخانه‌ها، سالن‌های ورزشی و گالری‌های هنری هم از همین قابلیت‌ها است.

برای نصب DIALux Evo به چه سیستمی نیاز دارید

این نرم‌افزار بر سیستم‌عامل‌های ۳۲ و ۶۴ بیتی و بر ویندوزهای ۷، ۸ و ۱۰ قابل‌نصب است.
برای نصب دیالوکس‌اوو به سیستمی با CPU با قابلیت پشتیبانی SSE2، چهار گیگابایت RAM و کارت گرافیک ۱ گیگابایتی نیاز است. در حال حاضر DIALux Evo 8.1 آخرین نسخه‌ی عرضه شده‌ی کمپانی DIAL است که نسخه‌های Desktop، Android و IOS آن در دسترس هستند.