قفل
اختصاصی ساختمان آنلاین: حفظ امنیت محیط داخلی ملک یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که مالک با آن روبرو است. مهم‌ترین بخش ملک که می‌تواند امکان سرقت را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد، قفل درب ورودی است. با پیشرفت تکنولوژی، قفل‌های مختلفی با کیفیت‌ها و ویژگی‌های مختلف وارد بازار شده‌اند. مهم‌ترین فاکتور برای تعیین کیفیت قفل‌ها بحث امنیت و ساختار آن است، زیرا مقاومت بالا و نحوه عملکرد قفل باعث می‌شود تا سارقان و افراد بیگانه نتوانند به ساختمان نفوذ کنند. آشنایی با جزئیات و نحوه عملکرد هر کدام از قفل‌ها می‌تواند به مالک در انتخاب بهترین نوع قفل‌ها کمک شایانی کند.
قفل حیاطی
قفل‌های حیاطی به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- قفل‌های حیاطی مکانیکی: قفل‌های حیاطی معمولا از نوع مکانیکی هستند. قفل‌های مکانیکی یکی از قدیمی‌ترین تجهیزات حفاظتی محسوب می‌شوند که گرچه ساختار آن‌ها دچار تغییر و تحولات زیادی شده است ولی اصول ثابتی را دارند.
بخش‌های اصلی قفل:
- بخش بدنه که ثابت است.
- قسمت داخلی: به صورت استوانه‌ای و گلابی و دایره‌ای است که توپی نامیده می‌شود.
- شیارهای روی توپی: توپی دارای شیار است و کلید می‌تواند وارد آن شود و حول محور مرکزی خود در داخل بدنه گردش نماید.
- سوراخ‌های روی توپی و بدنه: این سوراخ‌ها در امتداد یکدیگر و به موازات توپی استوانه‌ای قرار گرفته‌اند، به طوری که هر سوراخ روی توپی هم راستا با یک سوراخ روی بدنه است.
- سوراخ‌های روی بدنه: این سوراخ‌ها دارای انتهای بسته هستند و انتهای آن‌ها یک فنر و سپس بر روی آن یک پین باریک استوانه‌ای از جنس برنج که ساچمه نامیده می‌شود، قرار گرفته است.
- سوراخ‌های روی توپی: درون این سوراخ‌ها ساچمه‌هایی که کله‌قندی شکل هستند، قرار گرفته‌اند. ارتفاع این ساچمه‌ها یکی نیست و دارای طول‌های متفاوتی هستند، یعنی در بخش‌هایی که ساچمه بلند است کلید به همان اندازه فرورفتگی دارد و یا بالعکس.
نحوه عملکرد قفل‌ها: در حالت عادی که کلید وارد قفل نشده است نیروی ارتجاعی فنرها در قسمت بدنه، ساچمه‌ها را وارد سوراخ‌های روی قسمت متحرک می‌کند که مانع چرخش توپی در بدنه می‌شود و ساچمه‌های قسمت متحرک مجرای کلید، ورود کلید را مسدود می‌کنند.
هنگامی که کلید مربوط به قفل وارد توپی می‌شود، ساچمه‌های کله‌قندی را طوری به سمت بالا حرکت می‌دهد که ساچمه‌های بدنه از سوراخ‌های توپی بیرون می‌روند و توپی می‌تواند حول محور خود بچرخد. چرخش توپی منجر به حرکت زائده‌ای می‌شود که زبانه (که قبلا قفل بوده) را به عقب و جلو حرکت می‌دهد. البته برای بالا بردن امنیت، گردش مغزی به تنهایی زائده را حرکت نمی‌دهد بلکه نوک کلید باید زائده دومی را به سمت عقب فشار دهد که با زائده اول درگیر شود.
به طور خلاصه کلید سه عملکرد مهم دارد:
- آزاد کردن مغزی از بدنه.
- درگیر کردن زائده اول با دوم.
- حرکت زائده اول که منجر به حرکت زبانه می‌شود.
قفل‌های حیاطی برقی
با افزایش جمعیت و رفت و آمد افراد از درب واحدهای مسکونی، نیاز به حفظ امنیت و در عین حال نیاز به باز و بسته شدن سریع دربها افزایش یافته است. قفل‌های برقی برای پاسخ به این نیاز و با اهدافی همچون رفاه بیشتر، کنترل تردد افراد و رعایت مسائل حفاظتی و امنیتی طراحی و ساخته شده‌اند. این قفل‌ها توانسته‌اند تبدیل به جایگزین مناسبی برای قفل‌های مکانیکی شوند.
اجزای قفل‌های برقی:
- مرکز کنترل (تابلوی فرمان) جعبه‌ای است که وظیفه ارسال فرمان را دارد و فرمان لازم برای باز و بسته کردن درب را از طریق بازوهای متصل به آن یعنی همان شاسی‌ها و جک‌ها می‌دهد.
- سیستم فرمان رادیویی: فرمانی که کاربر از طریق ریموت کنترل ارسال می‌کند، در قسمت گیرنده سیستم فرمان رادیویی دریافت می‌شود و این سیستم فرمان لازم را به موتورهای الکتریکی می‌دهد و دربها شروع به باز شدن یا بسته شدن می‌کنند.
- مولد: این بخش نیروی حرکتی لازم برای بخش‌های مختلف از قبیل جک، بازوها و موتور را تولید می‌کند.
- چشمی‌ها یا چراغ‌های مادون قرمز: چشمی‌ها دارای فرستنده و گیرنده مادون قرمزی هستند که برای اطمینان از وجود نداشتن شخص یا وسیله نقلیه در هنگام بسته شدن درب استفاده می‌شوند.
- فلاشر یک لامپ چشمک‌زن نارنجی است که بر روی درب اتوماتیک نصب می‌شود تا عابرین را از وضعیت فعلی درب آگاه سازد.
- میکرو سوئیچ در موقعیت‌های مختلف باز و بسته شدن درب توسط قسمت مکانیکی، باز یا بسته می‌شود و بدین طریق با وصل یا قطع جریان، مرکز کنترل را از موقعیت فعلی درب اتوماتیک آگاه می‌سازد.
- ریموت کنترل (کنترل از راه دور): در سیستم درب برقی با استفاده از ریموت کنترل می‌توان درب اتوماتیک را از راه دور باز یا بسته کرد.
- پایه‌ها
- قفل‌های برقی و قفل‌های مکانیکی: با توجه به اینکه درب‌های اتوماتیک معمولا از لحاظ حفاظتی و حراستی مهم هستند برای قفل نمودن آن‌ها در برخی از موارد از قفل برقی و در شرایط دیگر از قفل مکانیکی یا کلونی استفاده می‌شود که در صورت نیاز در کنار درب و یا زیر دستگاه مرکزی نصب می‌شود.
کاربرد
- سرعت بخشیدن بالا به کار مانند درب‌های اتوماتیک مکان‌های صنعتی
- برقراری امنیت در مکان‌های خاص مانند مراکز نظامی، آزمایشگاه‌ها و انبارها
- نصب روی درب‌های اتوماتیک پارکینگ منازل، درب‌های اتوماتیک بیمارستان‌ها و غیره
- جایگزین نیروی انسانی بدون پیاده شدن از خودرو جهت باز کردن دستی درب پارکینگ
- برای کاهش مصرف انرژی مانند درب‌های اتوماتیک هتل‌ها، درب‌های اتوماتیک فروشگاه‌ها
قفل‌های آویز (Padlock)
این نوع قفل‌ها از روزگار کهن در چین وجود داشته است. قفلِ‌آویز به قفل‌های حلقه‌دار قابل حملی گفته می‌شود که با کلید باز و بسته شود. این قفل به دلیل سهولت در استفاده، در مکان‌های مختلف کاربرد زیادی دارد اما به علت امکان دیلم شدن و برش، از سطح امنیتی پایین برخوردار است. در هنگام انتخاب قفل آویز نکاتی مانند ابعاد قفل، ضخامت میله یا حلقه، نوع کلید، نحوه باز شدن قفل و جنس آن را باید در نظر داشت.
اجزای قفل‌ها
- بدنه فلزی‌قفل
- سیستم قفل‌کننده
- حلقه یا همان آویز منحنی شکل
- دهانه‌قفل که آویز در آن قرار می‌گیرد.
قفل‌های کتابی (Rectangular Padlock)
به دلیل نقاط ضعفی که در قفل‌آویز معمولی وجود دارد و برای ایجاد امنیت بیشتر، نوعی قفل طراحی شده است که دارای ساختار و شکل متفاوتی است ولی موارد کاربرد آن مانند قفل آویز است. قفل کتابی دارای بدنه مستطیلی شکل است و سیستم اصلی این قفل مانند قفل‌آویز معمول است و یک قفل افقی ایمن دارد که مانع از شکستن آن می‌شود. قفل‌کتابی به دلیل ظاهر متفاوت و امنیت بیشتر در مقابل دیلم شدن مقاوم است.
ویژگی‌های قفل:
- دوام بالا
- دارای بدنه توپر، یکپارچه و مقاوم
- دارای بدنه فولادی سخت‌کاری شده
- مقاوم در برابر برش، ضربه و کشیدن شدن
- دارای میله آویز سخت‌کاری شده (جنس آن می‌تواند فولادی و برنجی باشد)
- دارای ابعاد و اندازه استاندارد برای دهنه‌قفل و در عین حال مقاوم در برابر دیلم شدن
کاربرد
- بستن درب انبارها، گاراژها، مغازه‌ها و زنجیرهای محافظ
قفل‌های سوئیچی زبانه‌دار (Mortise locks)
قفل‌های زبانه‌دار، قفل‌های قوی هستند که در درهای خارجی استفاده می‌شوند و با وزن‌های سبک و سنگین ساخته می‌شوند. در این نوع قفل‌ها از یک سیستم داخلی قدرتمند برای قفل کردن استفاده می‌شود، به طوری که با قفل کردن سیستم، زبانه در داخل شیار داخل دیوار قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر این نوع از قفل‌ها مستلزم در آوردن جای زبانه روی نری یا ضخامت دیوار و یا لنگه در مقابل آن است. این نوع از قفل‌ها می‌توانند دارای دستگیره و یا دکمه برای رها کردن زبانه از داخل شیار دیوار باشند.
اجزای تشکیل دهنده:
- بدنه اصلی (سیستم قفل کردن زبانه در داخل آن قرار گرفته است)
- حاشیه و لبه (دستگیره و جای کلید در آن قرار می‌گیرد)
- دستگیره درونی و بیرونی
- محفظه سیلندری یا استوانه‌ای شکل که مکانیسم قفل در آن قرار دارد.
مزایا
- دوام بالا
- امکان استفاده به صورت مداوم
- قابل استفاده روی درب‌های چوبی و فلزی
قفل‌های یونیک
سری قفل‌های یونیک دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که آن‌ها را از قفل‌های معمولی متمایز می‌کند. این ویژگی‌های باعث می‌شوند که ضریب امنیت قفل‌ها به میزان قابل توجهی افزایش یابد و در عین حال سهولت در استفاده حفظ شود. این نوع از قفل‌ها در درب‌های ضد سرقت آپارتمان‌ها و مکان‌هایی که نیاز به امنیت بالا دارند، کاربرد دارند.
ویژگی‌ها:
- مکانیسم قفل‌ها: از نوع سوییچی
- تعداد زبانه قفل‌ها: دو لول، سه لول و یا بیشتر
- شکل سطح مقطع زبانه: مستطیلی، مربعی، دایره‌ها و بیضی شکل
- جنس بدنه، زبانه و قطعات داخلی: مواد با مقاومت بالا مانند برنج و فولاد سخت شده
قفل‌های شببند (Nightlatch Lock)
معمولا از این نوع قفل به عنوان یک قفل کمکی بر روی درب‌های شیشه‌ای و یا درب آپارتمان‌ها در کنار قفل ضد سرقت و یونیک استفاده می‌شود. این نوع قفل‌ها در قسمت داخلی منزل روی درب و یا در شکاف داخلی درب نصب می‌شود. برای باز کردن قفل از داخل منزل باید دستگیره کوچکی که روی قفل نصب است، چرخیده شود ولی برای باز کردن درب از بیرون نیاز به کلید است. نصب آسان و دوام بالا در مقابل ضربه‌های مداوم از جمله ویژگی‌های بارز این نوع است.
قفل درهای شیشه‌ای
از آنجایی که در سال‌های اخیر استفاده از درب‌های شیشه‌ای برای محیط‌های داخلی واحدهای مسکونی، تجاری و اداری با استقبال بسیاری رو به رو شده است، نیاز به قفل‌هایی که بتوانند محیط داخل آن‌ها را ایمن نگه دارند نیز افزایش یافته است. معمولا دستگیره درب در قسمت میانی قرار می‌گیرد و قفل اصل در قسمت پایین، میانی یا بالای درب قرار می‌گیرد. جنس این گونه دربها معمولا سیکوریت است و نمی‌توان بعد از ساخت شیشه روی آن‌ها قفل نصب کرد.
اگر شیشه سکوریت را در زمان نصب بخواهیم سوراخ کنیم یا هرگونه تغییری در ساختار آن ایجاد نماییم شیشه صدمه می‌بیند. از این رو بسته به محل قرار گرفتن قفل بر روی شیشه و محل اجرای درب شیشه‌ای سکوریت، در زمان طراحی درب در کارخانه سوراخ‌های مورد نیاز برای نصب قفل بر روی شیشه از قبل آماده می‌شوند. شیشه به محل منتقل و در ورودی مورد نظر نصب می‌شود، سپس قفل با استفاده از پیچ در محل مورد نظر بر روی شیشه نصب می‌شود. زبانه قفل در شیاری که داخل زمین حفر می‌شود قرار می‌گیرد و بدین ترتیب درب قفل خواهد شد.
نوع قفل و دستگیره:
- دستگیر
- دستگیره معمولی
- دستگیره معمولی همراه با قفل شببند نیز
- قفل
- قفل‌های سوئیچی زبانه‌دار معمولی که نیاز به یک جای نری بسته به نوع طراحی در لنگه مقابل، روی دیوار بالا و یا دیوار پایینی دارد.
- قفل‌های سوئیچی که به جای زبانه، قطعه‌ای فلزی در پشت قفل دارد که نقش زبانه را دارد و با چرخاندن کلید زبانه در پشت لنگه در مجاور جای‌گیر می‌شود و باعث قفل شدن می‌گردد.
اگر به این مقاله علاقه‌مند بوده‌اید، شاید مقاله زیر نیز برای شما جذاب و مفید باشد:
پارکت چوبی چیست و چه مزایایی دارد؟
