سنگ‌هایی که نباید با هم اشتباه بگیرید
اختصاصی ساختمان آنلاین: زمانی که کودک بودیم و کلمه سنگ به گوشمان می‌خورد، سنگ‌های ریز داخل کوچه اولین تصویری از آن‌ها بود که در ذهنمان حک می‌شد؛ اما وقتی‌که بزرگ‌تر شده و دانشمان نسبت به طبیعت و صنعت‌ها زیادتر شد، متوجه شدیم که انواع دیگری از سنگ‌ها وجود داشته که هرکدام کاربردهای خاصی دارند.
شناسایی و تفاوت قائل شدن این سنگ‌ها نسبت به یکدیگر همیشه برای بسیاری از ما یک چالش اساسی بوده است و هنوزِ باز هم همان سنگ‌های ریز داخل کوچه و خیابان و نهایت سنگ‌های ساختمانی تنها و اولین تصویری حک شده در ذهن است و با شنیدن نام سنگ‌های دیگر، باید در خصوص آن و کاربردهایش سؤالاتی را بپرسیم.
در این مقاله قصد داریم تا چند نوع سنگ پرکاربرد در صنعت‌های مختلف که تاکنون نام آن‌ها را بارها شنیده‌اید، ولی ممکن است که تفاوت‌ها را ندارید، به صورت کلی بیان کنیم. هر نوع سنگ به صورت تخصصی مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای شناسایی دقیق هرکدام باید وارد آن حوزه شوید.
معرفی انواع سنگ‌ها
سنگ آهن
سنگ‌آهن نوعی سنگ معدنی و عنصر فلزی و از فراوان‌ترین عناصر فلزی موجود در زمین است که حدود ۵ درصد پوسته را در برگرفته است. سنگ‌آهن را از معادن و دل زمین به دست می‌آورند و باید برای جداسازی ناخالصی و ترکیبات مضر، آن را فرآوری کنند که در نهایت یک پودر تیره رنگ قهوه‌ای به دست می‌آید.
نماد سنگ‌آهن، Fe است و ازآنجاکه خالص آن استحکام کمتری دارد و سریع اکسید می‌شود، از آلیاژ آن استفاده می‌کنند. سنگ آهن از کانی‌های مختلفی تشکیل می‌شود:
- هماتیت
- مگنتیت
- زئول
- لیمونیت
- سیدریت
مهم‌ترین کانی‌ها، هماتیت و مگنتیت است که به ترتیب ۷۰ و ۷۰ درصد آهن دارند.
کاربردهای سنگ آهن
مهم‌ترین کاربرد سنگ آهن در صنعت فولاد است و بیش از ۹۵ درصد سنگ‌آهن‌های استخراج شده از معادن در این صنعت استفاده می‌شود که خود صنعت فولاد در بخش‌های بسیاری مانند خودروسازی، ساخت‌وساز و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از رقبای اصلی و شدید سنگ آهن می‌توان آلومینیوم را نام برد؛ البته آلومینیوم را نمی‌توان جایگزین این نوع سنگ دانست، بلکه فلزی است که به جای فولاد می‌توان مورد استفاده قرار داد. در حال حاضر به خاطر استحکام و مصرف برق بالاتر در آلومینیوم، فولاد بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تولیدکنندگان اصلی سنگ آهن
پنج کشور در دنیا را می‌توان از تولیدکنندگان اصلی سنگ آهن دانست: استرالیا، چین، برزیل، روسیه و آمریکا. استرالیا، تولید کننده اصلی و چین بزرگ‌ترین تولیدکننده در دنیا است و تفاوت آن‌ها در صادر و وارد کردن است. استرالیا بیشتر تولیدات خود را به دیگر کشورها صادر می‌کند؛ اما از آنجا که بازار چین از دیگر کشورها بزرگ‌تر است، به عنوان بزرگ‌ترین مصرف کننده و تولیدکننده در دنیا شناخته می‌شود و حتی بیشتر واردات سنگ آهن در دنیا را هم دارا است. در حال حاضر قاره آسیا سرآمدترین قاره در زمینهٔ تولید، مصرف و وجود معادل سنگ آهن در دنیا است.
پشم سنگ
پشم سنگ یک نوع عایق حرارتی و صوتی است که بیشتر مردم آن را در ساختمان‌ها به خصوص بین دیوار یا بر روی لوله‌های موتورخانه دیده‌اند. پشم سنگ از نوعی سنگ آتش‌فشان به نام بازالت تهیه می‌شود و تحمل دمای بیش از ۷۵۰ درجه و نقطه ذوب ۱۳۰۰ درجه را دارد.
کاربرد پشم سنگ
کاهش هزینه و مصرف انرژی، مهم‌ترین دلیلی است که امروزه از پشم سنگ استفاده می‌شود. همچنین این ماده با محیط زیست سازگاری کامل دارد و از این رو بین فعالان محیط زیست طرفداران زیادی را پیدا کرده است.
از پشم سنگ در صنعت‌های زیر استفاده می‌شود:
- عایق لوله‌ها و بخش تأسیسات در صنعت‌های پالایشگاهی، نیروگاهی، ساختمانی، کشتی‌ها و غیره
- آکوستیک صدا در کارخانه‌ها، ساختمان سازی، کشتی‌ها، فرودگاه‌ها، مترو، سالن‌های اجلاس و غیره
- پوشش و هموار کردن سطوح ناصاف
- به عنوان خاک در صنعت کشاورزی به عنوان «کشت بدون خاک»
خواص و مشخصات پشم سنگ
- پشم سنگ دارای توان تحمل تا ۷۵۰ درجه سانتی‌گراد گرما را دارد و برای همین به عنوان ماده ضد حریق شده و در صورت آتش سوزی، مانع سرایت آتش به دیگر بخش‌ها می‌شود.
- خاصیت آکوستیک آن باعث جذب صدا شده و از این رو به عنوان بهترین ماده برای کاهش آلودگی صوتی در صنعت‌های پرسروصدا یا بین دیوارهای ساختمانی است.
- دارای انعطاف پذیری بالایی است و می‌توان از آن برای پوشش انواع لوله‌ها استفاده کرد.
- ساختار آن به صورت الیافی است.
- هیچ گونه بویی نداشته و مقاومت شیمیایی بالایی دارد.
- استفاده از آن باعث کاهش مصرف انرژی و هزینه آن می‌شود.
- به عنوان یک محیط ناامن در برابر رشد حشرات موذی، قارچ و باکتری است.
پشم سنگ و سلامتی انسان
استفاده از پشم سنگ باعث ایجاد خارش در سطح پوست و سوزش چشم می‌شود. البته این مسئله در صورت استفاده طولانی مدت باعث آسیب جدی به بدن شده و برای همین، آن‌هایی که درزمینهٔ تولید و نصب پشم سنگ فعالیت می‌کنند، باید همیشه از دستکش و لباس‌های مخصوصی برای محافظت از خودشان استفاده کنند.
سنگ ساختمانی
اولین مصالح برای ساخت یک ساختمان، سنگ است. البته با توجه به سنگین و پرهزینه بودن استفاده از سنگ‌ها در ساختمان، آجر بیشتر کاربرد دارد؛ اما در بناهای بزرگ مانند پل، برج و … از انواع سنگ‌های ساختمانی استفاده می‌شود.
مقاومت در برابر کشش و تحمل فشار، نفوذناپذیری، مقاومت در برابر انتشار امواج، پایداری در برابر شرایط مختلف آب و هوایی و چسبندگی از عواملی هستند که باید در تعیین سنگ‌های ساختمانی به آن دقت داشت. سنگ‌های طبیعی مقاومت بالایی داشته و به خاطر همین است که از آن‌ها بیشتر در صنعت ساختمان سازی و … استفاده می‌شود.
انواع سنگ‌های ساختمانی
- گرانیت که دارای سختی بالایی است و از این رو در نما، کف و پله‌ها بیشتر استفاده می‌شود.
- مرمریت دارای سخت و مقاومت کمتری در برابر آب و هوا است و بیشتر در داخل ساختمان کاربرد دارد.
- مرمر که از گران‌ترین سنگ‌های ساختمانی است و می‌توان در نمای داخلی و خارجی مورد استفاده قرار داد. البته توصیه می‌شود که در مناطق خیلی سردسیر و گرمسیر استفاده نشود؛ زیرا دچار رنگ پریدگی سریع خواهد شد.
- چینی و کریستال که کاربرد خیلی کمتری دارد. رنگ آن سفید است و برای نماهای داخلی و بیرونی استفاده می‌شود.
- لایمستون از کم مقاوم ترین سنگ‌ها است و بیشتر می‌توان برای موارد تزئینی داخل ساختمان استفاده کرد.
- تراورتن از پرکاربردترین سنگ‌های ساختمانی است که به دلیل مقاومت بالا و نرم پذیرتر بودن، گزینه بسیار مناسبی برای استفاده در نمای داخلی و بیرونی ساختمان است.
سنگ مصنوعی و دکوراتیو
ایده اولیه تولید سنگ‌های مصنوعی از سال ۱۹۶۰ و در کشور ایتالیا شکل گرفت. در ایده، طراحان برای اینکه بتوانند طرح‌های متفاوت و زیباتر و با قیمت مناسب و مقاومت بالاتری را به بازار عرضه کنند، از قطعات شکسته سنگ و خرده‌سنگ‌ها در کنار هم اقدام به تولید سنگ‌هایی به نام دکوراتیو یا مصنوعی کردند. در واقع ماده اولیه تولید سنگ‌های مصنوعی، همان سنگ‌های طبیعی ریز هستند که امکان طراحی و ترکیب متفاوت برای طراحان در ساخت این نوع بیشتر است.
ویژگی سنگ‌های مصنوعی و دکوراتیو
- امکان قرار دادن طرح‌های خاص با موضوعات دلخواه بر روی سنگ‌های دکوراتیو وجود دارد و از این رو زیبایی آن‌ها بیشتر از سنگ‌های طبیعی خواهد بود.
- سنگ‌های طبیعی در همه جا در دسترس نیستند و برای انتقال آن‌ها از یک نقطه کشور به دیگر نقاط، هزینه زیادی را پرداخت کرد؛ اما سنگ‌های مصنوعی را می‌توان در تمامی نقاط کشور و به راحتی و بدون توجه به محدودیت‌ها مورد استفاده قرار داد و از این رو استفاده از آن‌ها هزینه کمتری خواهد برداشت.
- سنگ‌های مصنوعی شرایط و آزمایش‌های ویژه‌ای را در هنگام ساخت سپری می‌کنند و برای همین کیفیت ساخت بالایی داشته و بیشتر از سنگ‌های طبیعی دوام بالایی دارند و همچنین برای هر موقعیت، شما می‌توانید چندین نوع سنگ مصنوعی پیدا کنید.
تمامی سنگ‌هایی که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد، از دل طبیعت و سنگ‌های طبیعی ساخته شده اند. انواع مختلف سنگ‌های زیادی وجود دارد که از آن‌ها در صنعت‌های مختلف استفاده می‌شود که هرکدام ویژگی مخصوص به خود را دارند.
اگر به این مقاله علاقه‌مند بوده‌اید، شاید مقاله زیر نیز برای شما جذاب باشد:
