بررسی تاسیسات مکانیکی آسانسور ، پله برقی، شوتینگ و بالابر
تاسیسات مکانیکی آسانسور
اختصاصی ساختمان آنلاین: آسانسور یکی از تجهیزات حمل و نقل عمودی است که برای جابجا کردن اشخاص یا اشیا، بین طبقات یک سازه همانند یک ساختمان بهکار گرفته میشود. این وسیله یکی از ابتدائیترین ماشینهای ساخته شده توسط بشر است که همواره کمک حال او بوده است. در این مقاله تاسیسات مکانیکی آسانسور را مورد بررسی قرار میدهیم.
در آسانسور، نیروی محرکه لازم برای جابجایی کابین آسانسور، توسط موتورهای الکتریکی فراهم میشود. البته در برخی از آسانسورها (آسانسورهای کششی) قسمتی از نیروی لازم برای جابهجایی کابین توسط سیستم تعادل تامین میگردد.
سیستم تعادل دارای چندین وزنه است که این وزنهها باعث تعادل کابین آسانسور میشوند. نکته مهم این است که حتما وزنهها باید در داخل یک قاب محصور شوند تا در اثر ضربات احتمالی آسیبی به آنها نرسد. به مجموع سیستم تعادل و کابین آسانسور، همراه با موتور الکتریکی سیستم تعلیق آسانسور گفته میشود.
کابین و وزنه تعادل در حرکت خود، توسط حداقل دو ریل فولادی هدایت میشوند. ریلهای فولادی باید کاملا دقیق و بدون هیچ گونه اشکالی طراحی شوند. استفاده از ریلها در تجهیزات آسانسور به دلایل زیر است.
- برای هدایت کابین و وزنه ها در حرکت عمودی و به حداقل رساندن حرکت افقی
- جلوگیری از نوسانات کابین
- توقف و نگهداشتن کابین هنگام عملکرد مکانیزم ایمنی
برای توقف کابین آسانسور در طبقات، از یک سیستم ترمز که بر روی موتور نصب شده است استفاده میشود. سیستم ترمز از یک سیم پیچ، هسته فلزی متحرک، بازو و لنت ترمز مخصوص ماشین آلات سنگین تشکیل شده است. این سیستم باید در هنگام قطع برق به کار افتاده و مانع از حرکت کابین شود تا ایمنی افراد داخل آسانسور حفظ شود.
یکی از مهمترین بخشهای الکتریکی و کنترلی آسانسور، تابلو فرمان است که شامل مدارهای فرمان، ریزپردازندهها و قطعات الکترونیکی است. این قطعات وظیفه کنترل حرکت کابین و اعلام وضعیتهای مختلف را بر عهده دارند. اما برای اینکه تابلو فرمان بتواند کابین را کنترل کند، لازم است از کابلی به نام تراول کابل استفاده شود. تراول کابل از یک سو به تابلو فرمان و از سوی دیگر به زیر کابین وصل میشود. طول این کابل باید طوری در نظر گرفته شود که در مسیر رفت و برگشت کابین گره نخورد و ارتباط بین کابین و تابلو فرمان قطع نشود.
تاسیسات مکانیکی پله برقی
پله برقی یا راه پله متحرک، جهت حمل و نقل افراد در یک فاصله عمودی کوتاه به کار میرود و معمولا در مکانهایی که استفاده از آسانسور ممکن نیست مورد استفاده قرار میگیرد. اختراع پله برقی به شکل قابل استفاده برای عموم توسط فردی به نام چارلز دی سیبرگ انجام شده است. با وجود پیشرفتهای بسیاری که در زمینه این اختراع صورت گرفته است، اما طراحی اولیه سیبرگ، هنوز هم پایهای ساخت پله برقی درنظر گرفته میشود.
پله برقی از دو پلتفرم بالا و پائین که توسط یک خرپا (که سازهای فلزی و تو خالی است) بهم متصل شدهاند، تشکیل شده است. پلتفرم بالا شامل موتور محرک و تجهیزات مربوطه و گیربکس اصلی و پلتفرم پائین شامل چرخها و تجهیزات لازم برای بازگشت پلهها به مبدا است. هر دو پلتفرم مجهز به یک سینی و یک صفحه شانهای هستند. سینی فضای لازم برای ایستادن افراد قبل از سوار شدن به پلهها را فراهم میکند. و صفحه شانهای، قسمتی است که بین پلتفرم و پلههای متحرک قرار میگیرد. طراحی صفحه شانهای جهت پر کردن فاصله بین قسمت ثابت پلتفرم و پلهها طراحی شده تا اجازه ندهد اشیاء در شکاف موجود گیر کنند.
در داخل خرپا، سیستم هدایتگری تعبیه شده است تا زنجیر پلهها را در مسیر خود قرار دهد. زنجیر پلهها باعث حرکت دائم پلهها در یک مسیر حلقوی شکل میشود. در سیستم هدایتگر دو چرخ هدایت کننده وجود دارد که یکی برای چرخهای جلوئی پلهها و دیگری برای چرخهای عقبی پلهها طراحی شده است. موقعیت نسبی این چرخها باعث میشود تا پلهها پس از خروج از صفحه شانه پائین بصورت یک راه پله در طول مسیر خرپا قرار بگیرند.
پلههای مخصوص پلهبرقی از جنس آلومینیوم ساخته میشوند و یک روکش لاستیکی روی آنها کشیده میشود. همچنین یک خط زرد رنگ جهت مشخص کردن لبههای پله بر روی آنها به چشم میخورد. لبههای دیواره و کف پله به صورت عاجدار ساخته میشوند و عاجها به گونهای قرار میگیرد که با عاجهای صفحه شانهای در بالا و پائین پلتفرم جفت شود.
تاسیسات مکانیکی بالابر
منظور از بالابر، تمام وسائل، تجهیزات ثابت و متحرک موتوری است که برای بالا بردن، پایین آوردن و جابجایی مصالح و وسائل مورد استفاده قرار میگیرند. با توجه به اینکه بالابرها کاربردها و در نتیجه انواع مختلفی دارند، اجزای به کار رفته در آنها نیز مسیار متفاوت است. مثلا بالابر حمل مصالح در ساختمان دارای دو عدد پایه، یک عدد ریل، باکس، الکتروموتور، گیربکس، قرقره و سیم بکسل و کلید سه وضعیته است. بالابرهای هیدرولیکی نیز دارای موتور، مخزن هیدرولیک، مانومتر، فشار شکن، شیر دستی، فیلتر برگشت و … هستند.
برخی از بالابرها را نیز ممکن است زیاد به چشم دیده باشید؛ به خصوص در خانهها و مغازههای چند طبقه مثل رستورانها. اصولا تجهیزات این نوع بالابرها بسیار شبیه تجهیزات آسانسور است. اما از آنجایی که گاهی قیمت نهایی آسانسور بسیار زیاد است به جای آن از بالابر استفاده میکنند.
تاسیسات مکانیکی شوتینگ
سیستم شوتینگ برای ایجاد سهولت در امر جمع آوری و حمل زباله طراحی و ساخته شده است. این سیستم متشکل از کانال جابهجایی، دریچه دریافت، دستگاه تراکم یا کمپکتور، تجهیزات شست و شو، ضدعفونی و وسیله تهویه تشکیل شده است.
کانال جابهجایی محلی برای دفع زباله و معبری برای عبور زبالهها است. برای اینکه زبالهها به راحتی از سطح مقطع این کانال عبور کنند، کانال باید به صورت استوانهای و صیقلی طراحی گردد.
هر سیستم شوتینگ، دارای یک سیستم شست و شو و تهویه است که در بالاترین نقطه ساختمان (یعنی در پشت بام) نصب میشود. این سیستم دارای یک برس شست و شوی استوانه ای و نازل پخش آب و مواد شوینده مخصوص برای تمیز کردن داخل کانال است تا از رشد میکروبها و متصاعد شدن بوی نامطبوع به مرور زمان جلوگیری شود.
پس از اینکه حجم زبالهها به مقدار معینی رسید، دستگاه تراکم یا کمپکتور با استفاده از یک جک هیدورلیکی زبالهها را فشرده کرده و شیرآبههای آن را جدا میسازد، بنابراین بوی نامطبوع زبالهها از بین رفته و حجم آنها کمتر میشود.
اما اتاقک زباله که مقصد نهایی زبالهها است، یکی از اجزای مهم سیستم شوتینگ به شمار میرود. با توجه با اینکه این زبالهها در این اتاقک جمع میشوند پس احتمال جمع شدن حشرات و سایر موجودات بر سر زبالهها وجود دارد، به همین خاطر این اتاقک فضایی کاملا بسته دارد. درصورتی که مخزن ایرادی داشته باشد و نتواند مانع از تجمع حشرات شود، اپراتور از طریق هشدار دهنده متوجه این قضیه میشود و باید سریعا برای تعویض مخزن اقدام نماید.
تاسیسات مکانیکی دستگاه تصفیه آب و فاضلاب
مراحل تصفیه فاضلاب به خصوص فاضلابهای بهداشتی را میتوان به سه قسمت تقسیم کرد، که در هر مرحله موادی از آب جدا میشود. در این بین سه دستگاه بسیار مهم وجود دارند که نقش موثری را ایفا میکنند.
اولین دستگاه، دستگاه آشغالگیر است. آشغالگیر واحدی است که در تصفیه فاضلاب با جدا کردن مواد جامد و معلق مانند کاغذ، پلاستیک و … به منظور جلوگیری از ایجاد صدمه و یا مسدود شدن تجهیزات دیگری که در فرآیند تصفیه فاضلاب به کار میروند، استفاده میشود. دستگاههای آشغالگیر را در دو نوع دستی و مکانیکی میتوان دستهبندی کرد. تنها تفاوت بین این دو نوع دستگاه، خودکار بودن حرکت چنگک دستگاه است. نیری محرکه مورد نیاز در آشغالگیر مکانیکی توسط دستگاه الکتروگیربکس تامین میشود. معمولا آشغالگیرها را بر اساس قطر دانههایی که باید حذف شوند، عرض و عمق کانال و میلهها، فاصله بین میلهها، شیب عمودی و سرعت طراحی و ساخته میشوند.
دومین مورد دستگاه دانه روب است. این دستگاه ها جهت زدودن ذرات ماسه و دانههای ته نشین شده در انتهای مخازن دانه گیری به کار گرفته میشوند. تامین انرژی این دستگاه ها به صورت الکتریکی بوده و سرعت حرکت و فاصله ی پارو های متصل به پل از کف مخزن قابل تنظیم و کنترل است.
دانه روبها از جنس آلومینیوم یا استیل ساخته میشوند و با پوشش هایی از پلاستیک و پلیمر، گالوانیزه و فولاد ضد زنگ پوشیده میشوند.
قسمت دیگر واحد چربی گیر است. ممکن است در جریان ورودی به تصفیه خانه های آب و فاضلاب، ذرات روغن و چربی وجود داشته باشد. حذف نکردن آنها در فرآیند تصفیه موجب باقی ماندن این ذرات در خروجی خواهد بود که این مساله تهدید بزرگی برای حیات و سلامت همه موجودات کره زمین بشمار میآید. همچنین باقی ماندن این ذرات میتواند در عملکرد ایستگاه های پمپاژ اختلال ایجاد کند. روشهای متنوعی برای حذف چربی و روغن وجود دارد.
یکی از روشهای پر کاربرد روش Corrugated Plate Interceptor یا CPI است. در داخل یک مخزن، تعدادی صفحات مورب و موجدار قرار داده شده است که چربیها و مواد جامد ریز بر روی این صفحات تهنشین میشوند. این ته نشینی به علت چگالی کمتر چربی نسبت به آب است. بنابراین چربی به سمت بالا صعود کرده و روی سطح قرار میگیرد. در نهایت چربیها توسط دستگاهی با نام Skimmer و یا به صورت دستی جمع آوری میشوند.
اگر به این مقاله علاقهمند بودهاید، شاید مقاله زیر نیز برای شما جذاب و مفید باشد:
قانون درباره استفاده از آسانسور در آپارتمانها چه میگوید؟