انواع ترک در بتن و روش های جلوگیری از ترک و رفع آن
انواع ترک در سطوح بتن
بتن، مانند دیگر مصالح ساختمانی با تغییرات موجود در رطوبت و درجه حرات، انقباض و انبساط مییابد و با توجه به بار وارده و شرایط نگهداری، تغییر شکل میدهد. زمانی که تمهیداتی برای این حرکات در طراحی و اجرا فراهم نشود، آنگاه ترکها ایجاد میشود. برخی انواع ترک در بتن معمولی عبارتند از: ترک خمیری، ترکیدگی ناشی از جمع شدگی پلاستیک، ترکهای جمع شدگی ناشی از خشک شدن، ترکهای حرارتی سنین اولیه، جمع شدگی ناشی از کربناتاسیون، ترکهای ناشی از اتصال ناصحیح، ترکهای ناشی از قیود خارجی پیوسته (مثلاً دیوار درجا ریخته شده مقید در امتداد لبه تحتانی بر روی پی نواری)، ترکهای کف زیرزمین، ترکهای موازی لبه قطعات صفحهای ناشی از انجماد و آب شدگی و ترکهای پوست ماری.
ترک پلاستیک بتن
افزایش دما و تسریع تبخیر آب، تاثیر مستقیمی بر سطوح و مقاطع بتنی دارد؛ به صورتی که سبب ترکهایی درسطح و مقطع بتنی میشود.
با در نظر گرفتن برخی تمهیدات میتوان مانع این نوع ترک خوردگی ها شد. با توجه به این نکته که کشور ما در زمره کشورهای گرمسیر است و همواره با گرم شدن و افزایش میانگین دمای هوا، تبخیر آب نیز افزایش مییابد ، ترکهایی در برخی بناها ایجاد میشود که به آن ترکهای پلاستیک میگویند و باعث ایجاد ترس و شبهه در میان سازندگان و مالکین ساختمانها میشود.
این در حالی است که این ترک ها لزوما دلیلی بر بى کیفیت بودن بتن نیست و با انجام برخی اقدامات پیشگیرانه میتوان مانع بروز این گونه ترک خوردگیها شد.
علل اصلی بوجود آمدن ترک در بتن
۱) نشست ناشی از بستر کوبیده ناپایدار
۲) گسیختگی سطح اساس
۳) اجرای قالب نامرغوب و بد
۴) عدم وجود کافی میلگرد و یا مکان نامناسب آن
۵) زنگ روی میلگرد فولادی
۶) بتن با اسلامپ بالا
۷) ویبره زدن ناکافی یا نادرست
۸) عدم عمل آوردن بتن
۹) تغییر حجم ناشی از نشست در بتن خمیری
۱۰) لرزاندن شدید زمین در همان نزدیکی، مثل شمع کوب
۱۱) برداشتن قالب قبل از اینکه بتن به اندازه کافی بعمل آمده باشد
۱۲) فقدان یا ناکافی بودن درزهای کنترل و انبساط
روشهای جلوگیری از ترک خوردگی بتن
- پوشاندن سطح بتن پس از عملیات بتن ریزی و جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب و وزش باد
- باز کردن قالب ها به صورت صحیح و بدون ضربه در موعد مقرر
- ویبره مناسب
- ضخامت مناسب اجرا
- آبرسانی مستمر و مرطوب نگهداشتن سطح بتن
- ساختن بتن بر اساس رده مقاومتی مناسب – کاهش دمای میلگرد و اجزای فلزی استفاده شده در بتن
- همچنین به حداقل رساندن زمان بتن ریزی، استفاده از سایه بان و باد شکن ها در ساختمان های بلند، میتواند مانع از این گونه ترک ها شود.
تعمیر صحیح انواع ترک در بتن
اصولاً تعمیر صحیح انواع ترک در بتن به علت وقوع و همچنین انتخاب روش درخور آن بستگی دارد، در غیر این صورت تعمیرات ممکن است بصورت موقت باشند. لذا برای یک تعمیر موفق و همیشگی بایستی از عدم پیشروی علل ترک خوردگی کسب اطمینان نمود چرا که ممکن است برخی روش های رایج که برای تعمیر و اصلاح ترک ها در اعضاء بتنی بکار گرفته می شوند، شامل موارد زیر است.
۱ . تزریق رزین اپوکسی
۲ . مسیریابی و آب بندی ترک
۳ . بخیه زدن
۴ . افزدون میلگرد محاسباتی
۵ . حفاری و اتصال
۶ . خورانش ثقلی
۷ . پر کردن با گروت
با سلام مطالب بسیار عالی و اموزنده