به گزارش ساختمان آنلاین: هیاهوی پیرامون کمبود عرضه سیمان و افزایش قیمت مدتی است که گریبان بازار خراسان رضوی را گرفته است تا آنجا که این موضوع موجب گلایه و نارضایتی بسیاری از تولیدکنندگان بتن شده است.
نیمه دوم سال هم‌زمان با سرد شدن هوا، گاز کارخانه‌های سیمان قطع شد و حالا که بسیاری از کارخانه‌ها به دلیل تأمین سوخت با استفاده از مازوت به تولید روی آورده‌اند لذا افزایش قیمت برای جبران این تفاوت بر روی پاکت‌های سیمان خودنمایی می‌کند.
مشاهدات خبرنگار ما نشان می‌دهد که در حال حاضر تنوع سیمان در بازار مشهد کم شده است و هم چون گذشته نه‌تنها به‌وفور یافت نمی‌شود بلکه با محدودیت توزیع همراه شده است.
اگرچه ساخت‌وسازها در مشهد مقدس هم چون گذشته رونق ندارد اما همین ساخت‌وسازهای اندک هم با کمبود سیمان مواجه بوده و بسیاری از کارخانه‌های اطراف مشهد از حمل و ارسال سیمان به مرکز استان خودداری می‌کنند.
کاهش سیمان در بازار
رئیس اتحادیه فروشندگان مصالح ساختمانی مشهد با تائید این موضوع که از ماه گذشته شاهد توزیع کمتری هستیم، می‌گوید: تا یک ماه پیش تولیدات کارخانه‌های سیمان تربت، بجنورد و سبزوار به مشهد حمل می‌شد ولی متأسفانه در حال حاضر هیچ سیمانی از این کارخانه‌ها در بازار یافت نمی‌شود.
غلامرضا سلطانی بابیان اینکه بازار سیمان تا ۲۰ دی‌ماه از وضعیت مطلوبی برخوردار بود گفت: افزایش کرایه حمل و هم‌چنین بحث قطعی برق و نیز استفاده از سوخت مازوت قیمت تولید را افزایش داده و ظاهراً کارخانه‌های تولیدکننده زیر بار این افزایش قیمت نمی‌روند.
وی البته صادرات بی‌رویه را نیز در این راستا مزید بر علت دانسته و افزود: تا یک ماه قبل کارخانه سیمان در مشهد روزی حدود هفت هزار ظرفیت تن تولید سیمان داشت درحالی‌که مصرف بازار روزانه پنج هزار تن بود یعنی ما عملاً در مشهد فقط روزی ۲ هزار تن مازاد بر تولید داشتیم.
وی بابیان اینکه تولید سیمان در کشور به ۸۰ هزار تن در روز می‌رسد اظهار کرد: به‌صورت معمول در روز حدود ۲۰ هزار تن مازاد تولید داریم لذا نباید در عمل مشکلی برای توزیع داشته باشیم اما در حال حاضر مشاهده می‌کنید که تولید و توزیع این محصول در بازار با مشکل جدی روبروست.
مقصر کیست؟
کمبود سیمان و افزایش قیمت این محصول داد بسیاری از انبوه‌سازان خراسانی را درآورده و انگشت اتهام آن‌ها را به‌سوی کارخانه‌های سیمان بلند کرده است.
تولیدکنندگان بتن در این راستا ادعا می‌کنند که تولیدکنندگان دست به احتکار سیمان زده‌اند و این کمبود تصنعی و ساختگی است موضوعی که دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان آن را رد کرده و در پاسخ می‌گوید: جوسازی استفاده‌کنندگان از سیمان در مورد افزایش قیمت با واقعیت تطبیق ندارد و برابر آمارهای ۹ ماهه امسال تولید و توزیع سیمان افزایش ۲۰ درصدی نسبت به مدت مشابه پارسال دارد.
عبدالرضا شیخان در این رابطه توضیح می دهد: کارخانه‌های سیمان امکان انبار سازی محصول را ندارند و این کار در عمل مقرون‌به‌صرفه نیست، زیرا اغلب این کارخانه باید تولیدات خود را به بازار عرضه کنند تا بتوانند نسبت به پرداخت بدهی‌های خود اقدام کنند.
به گفته شیخان، هیاهوی پیرامون عرضه نشدن سیمان و طرح افزایش قیمت، مربوط به انبوه‌سازان و تولیدکنندگان بتن است که با واقعیت همخوانی ندارد و تکذیب می‌شود.
دبیر انجمن مزبور در خصوص ریشه‌های گرانی هم می گوید: نرخ مازوت یارانه‌ای به ازای هر لیتر ۳۰۰ تومان تعیین‌شده بود، درحالی‌که گاز مترمکعب ۱۱۸ تومان در اختیار کارخانه‌ها بود و به‌این‌ترتیب بار مالی را به کارخانه‌ها تحمیل می‌کند،ضمن اینکه شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی از تولیدکنندگان سیمان خواسته تا بابت تفاوت قیمت مازوت یارانه‌ای و قیمت فوب خلیج‌فارس ضمانت‌نامه بانکی ارائه دهند که این امر برای تولیدکنندگان مقدور نیست، درحالی‌که ماشین‌آلات کارخانه‌ها درگرو بانک‌هاست.
وی بیان می کند: طرح انبار سازی سیمان توسط کارخانه‌ها که از سوی انبوه‌سازان مسکن مطرح‌شده، خلاف است، زیرا چنانچه کارخانه‌ها قادر بفروش نباشند، محکوم‌به ورشکستگی می‌شوند، ضمن اینکه قطعی برق اجازه هیچ‌گونه فعالیتی نمی‌دهد و بر روند تولید تأثیر ۱۰۰ درصدی دارد.
وی اضافه می کند: طرح موضوع کمبود تصنعی سیمان در بازار از سوی تولیدکنندگان غیرواقعی است و مشکلات سوخت و برق عوامل اثرگذار بر روند تولید بوده است.
پای تحریم‌های داخلی در میان است
در همین حال عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی بابیان اینکه بخشی از مشکلات پیش روی صنعتگران ربطی به تحریم‌ها نداشته و ریشه داخلی دارد به ما می‌گوید: صنایع سیمان و فولاد، پایه اصلی صنعت ساختمان و بسیاری از صنایع وابسته به ساختمان‌سازی هستند و توقف تولید آن‌ها در زمستان به دلیل کمبود گاز، ده‌ها صنعت دیگر را دچار رکود کرده و به اشتغال و کسب‌وکار مردم لطمه می‌زند.
محمدحسین روشنک اظهار می کند: باوجوداینکه امسال زمستان سردی نداشتیم اما گاز و برق صنایع سیمان و فولاد برای چند هفته قطع شد.
وی با اشاره به قرارداد هشت‌ماهه شرکت گاز با صاحبان صنایع سیمان و فولاد اظهار می کند: باوجوداینکه ماده‌های ۲۵ و ۱۱ قانون بهبود فضای کسب‌وکار پیرامون قراردادهای واحدهای تولیدی سیمان استان با شرکت‌های گاز و فرآورده‌های نفتی در مجلس مصوب و ابلاغ‌شده است اما متأسفانه شاهد محدودیت‌های متعدد بر سر راه این صنعت هستیم.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی بابیان اینکه شرکت‌های دولتی انحصاری مثل شرکت‌های برق و آب نباید این حق را داشته باشند که متن قرارداد با بخش خصوصی را به مصرف‌کننده تحمیل کنند اظهار می کند: به‌عنوان‌مثال به‌طرف مقابل قرارداد گفته می‌شود که ما فقط هشت ماه گاز شمارا تأمین می‌کنیم.
روشنک بابیان اینکه کمبود سوخت در ایران را نباید پای برجام و تحریم‌های خارجی گذاشت یادآور می شود: در همین راستا باید این سؤال زا عنوان کرد که چرا در کشوری که مخزن فرآورده‌های نفتی است باید کمبود سوخت وجود داشته باشد؟
وی در این راه تأکید می‌کند: باید به این سؤال پاسخ داد که چه نهادی مسئولیت نظارت بر اجرای قانون بهبود فضای کسب‌وکار پیرامون قراردادهای کارخانه‌ها را بر عهده دارد؟
مشکلات را به قطع برق گره نزنیم
در همین حال معاون بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: ما مشکلات بخش تولید سیمان و تأمین سوخت را قبول داریم، اما کلینکر ذخیره‌شده و سیمان تولیدی کنونی واحدهای استان مربوط به قبل است و نباید سیمانی که اکنون به قیمت بالا در بازار عرضه می‌شود را به موضوع سوخت و قطعی گاز یا برق گره زد.
محمدجواد ساعدی افزود: قیمت سیمان خاکستری طی یک‌ماهه گذشته در استان به ازای هر پاکت ۳۹.۵ درصد افزایش‌یافته است.
وی افزود: قیمت سیمان، مصوبه هیات وزیران و آنالیز و کشف قیمت آن نیز بر عهده تهران است لذا رعایت این قیمت برای استان‌ها تکلیفی و دستوری است.
معاون بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی تأکید کرد: ما از حجم کلینکر و محصول میانی سیمان ذخیره‌شده واحدهای تولیدی سیمان در استان مطلع هستیم، آنچه اکنون به‌عنوان سیمان تولید می‌شود از ذخایر کلینکر مربوط به قبل است لذا واحدهای تولیدی نباید قطع گاز یا برق را به‌عنوان ابزاری برای افزایش قیمت و فشار آوردن به بازار مورداستفاده قرار دهند.
مشکل کجاست؟
بنا بر گفته بسیاری از دست اندرکاران این صنعت مشکل بازار سیمان، کمبود نیست بلکه هزینه حمل است زیرا قیمت مازوت سه برابر گاز است و هزینه حمل هم ۳۲ درصد گران شده است لذا تولید کنندگان مدعی هستند با قیمت های دستوری در حالی که تمامی این هزینه ها افزایش یافته است قادر به عرضه سیمان نیستند.
آن‌ها اذعان می‌کنند درحالی‌که دولت نمی‌تواند گاز مصرفی کارخانه‌ها را تأمین کند و یا به دلیل قطعی برق چرخ تولید را از حرکت می‌اندازد چگونه می‌توان انتظار داشت در محصول نهایی تنشی ایجاد نشود!
