به گزارش ساختمان آنلاین: فرونشست چند وقتی است به یکی از اصلی ترین کلیدواژه های خبری، برای نشان دادن وضعیت بحرانی منابع آب زیر زمینی در کشور تبدیل شده است. خبر تخلیه 12 واحد مسکونی در نسیم‌شهر به علت فروریزش زمین، از آخرین گزارش‌ها از این پدیده در کشور بود و خطر فرونشست در بیخ گوش تهران را دوباره یادآور شده است.
شهر ری کاندیدای اول فرونشست زمین است
مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله اخیرا به برخی از مناطق شهرداری تهران که تحت تاثیر فرونشست زمین قرار دارند اشاره کرد و عنوان کرده است: «منطقه 19، منطقه 16 به سمت شرق و جنوب شرق در منطقه 20، منطقه 17 و همچنین مناطق 9 ، 10 و 18 مناطقی هستند که تحت تاثیر مقدارهای مختلفی از فرونشست زمین قرار دارند. علاوه بر این، شهر ری کاندیدای اول فرونشست زمین است و به تدریج میدان بهارستان، امام خمینی و محور این خیابان کاندیدای فرونشست هستند.»
وی با اشاره به آثار فرونشست زمین در بوستان ولایت تهران گفته است: «فرونشست زمین در حاشیه بوستان ولایت ایجاد شده که آثار خود را به صورت ایجاد ترک گسترده نشان می‌دهد. و هر چه به سمت جنوب بوستان ولایت می‌رویم فرونشست بیشتر می‌شود.
به گفته وی این منطقه مرز بزرگ نشست زمین در تهران است و طبق گزارش سازمان نقشه‌برداری منطقه 19 بیشترین فرونشست زمین را در تهران دارد.
فرونشست قابل مدیریت است
اما حجت‌الاسلام سید محمد آقامیری نائب رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران در این باره اینگونه توضیح داد که مساله فرونشست یک بحث گسترده‌ای با سابقه‌ای طولانی در بسیاری از مناطق جهان است اما برخی این مسئله را طوری عنوان می‌کنند که گویا این پدیده تنها در ایران اتفاق افتاده است. در حالیکه فرونشست در کشورهای دیگر به خصوص در آمریکا از سال 1986 رخ داده و به شکل‌های مختلف همچون فروچاله، فروریزش و فرونشست خود را نشان داده است.و بسیاری از کشورها درگیر آن هستند.
وی با تأکید بر اینکه وضعیت فرونشست در تهران مناسب نیست و شاید بتوان ادعا کرد از دیگر نقاط کشور هم شرایط بدتری را تجربه می‌کند، عنوان کرد: هر چند شرایط فرونشست برای تهران پیش آمد و فرونشست از سمت دشت ورامین هم به سمت تهران پیش می‌رود و به تازگی شاهد فرونشست یک و نیم متری در خیابان ولیعصر بوده‌ایم اما می‌توان این مسئله را مدیریت کرد.
آنچه تا به حال در تهران از فروریزش اتفاق افتاد، در قیاس با اتفاقات آینده بسیار کوچک است
آقامیری با اشاره به اینکه ارتفاع منابع آبی در تهران از سطح زمین پائین‌تر رفته است و در نتیجه حفره‌های مسیر آبی خالی شده و رطوبتشان را از دست داده‌اند. تشریح کرد: در این شرایط خشکی، وقتی سفره زیرزمینی به نقطه 90 درصدی خشکی می‌رسد، خاک به حالت کلوخ درمی‌آید و به راحتی فروریزش اتفاق می افتد.
وی با بیان اینکه اتفاقات ثبت شده از فرو ریزش و فرونشست در سالها و روزهای گذشته در قیاس با تبعاتی که این پدیده در سالهای آینده با گستردگی آن می‌تواند برای سرزمین مان داشته باشد قابل قیاس نیست، اظهار داشت: اگر فکر اساسی نکنیم باید شاهد فروریزش‌های 10 تا 15 متری در سطح شهر تهران باشیم. آنچه تا به حال اتفاق افتاده است، فرونشست‌ها مقطعی و با عمق کمی بوده اما با توجه به اینکه بی محابا از منابع آب زیرزمینی مصرف می‌کنیم این مسئله به زودی شدت خواهد گرفت.
سطح آبهای زیر زمینی به عمق 140 متری رسیده است، و با ادامه این روند باید شاهد شکاف‌های هزارمتری در خیابان‌ها یا در وسط یک محله یا خانه‌های شهر باشیم
این عضو شورای شهر تهران، گفت: سطح آبهای زیر زمینی از عمق آبهای زیرمینی تهران از متر 15 در دهه‌های گذشته به عمق 140 متری رسیده است، ابراز داشت: این یعنی کل مسیر سطح آبهای زیرزمینی شهر در حال خشک شدن است. و با ادامه این روند باید شاهد شکاف‌های هزارمتری در خیابان‌ها یا در وسط یک محله یا خانه‌های شهر باشیم.
سرایت فرونشست به محیط شهری زیرساخت‌های شهری را از بین برده و اتفاقی شبیه زلزله در تهران رخ می‌دهد
وی افزود: سرایت فرونشست به محیط شهری باعث می‌شود که زیرساخت‌های شهر (لوله‌های گاز و آب) با فروریزش و فرونشست‌های عمقی به شدت آسیب دیده و خطرآفرین خواهند شود و دقیقا اتفاقی شبیه زلزله در تهران رخ می دهد؛ و این شکاف‌ها ایجاد گسل کند.
این عضو شورای شهر تهران از شروع یک طرح تحقیقی در شورای شهر تهران در این باره خبر داد و گفت: در تلاشیم تا به یک راه‌حل برای مقابله با فرونشست در تهران دست پیدا کنیم و ببینیم کشورهایی که از دهه 1980 درگیر آن بوده‌اند چه راهکارهایی برای مقابله با آن داشته‌اند.
اگر فکری نکنیم تا 10 سال دیگر بسیاری از مناطق تهران قابل سکونت نخواهد بود
وی درباره زمان مورد نیاز برای مقابله با این پدیده در تهران گفت: زیر پای ما تبدیل به کلوخ شده و پیام آن این است که تهران در حال فرونشست است، و اگر این حفره‌ها با آب پر نشود ممکن است ده سال دیگر در برخی از مناطق تهران نتوانیم زندگی کنیم، پس بنابراین زودتر از ده سال باید سفره‌های خشک شده شناسایی و با بازگرداندن آبها به آبخوان ها وسفره های آب زیرزمینی آنها را پرکنیم.
وی افزود: رساندن رطوبت 40 تا 50 درصدی به خاک و نمناک کردن آن می‌تواند به حفظ ساختار خاک و زمین کمک کند.
حفظ مسیرهای قنات می‌تواند به ما کمک کند
آقامیری با اشاره به اینکه تهران معروف به شهر هزار چشمه و هزار قنات بوده و حدود هفت رودخانه فعال در آن وجود دارد که البته دبی آن به حدود یک صدم کاهش یافته است، گفت: مسیرهای قنات می‌تواند در این باره به ما کمک کند تا آبهای زیرزمینی را حفظ کنیم.
طرح سراسری فاضلاب به تشدید فرونشست کمک کرد
وی گفت: طرح سراسری فاضلاب شهری نیز با جمع آوری فاضلاب ها به تشدید فرونشست کمک کرده است و آب زیر پای ما جمع کرده و از شهر خارج می‌کند و باید با اجرای طرح های بازچرخانی آب به بازگرداندن آب به آن کمک کنیم.
شینا انصاری مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران نیز در خصوص وضعیت فرونشست زمین در شهر تهران گفته است: گزارش منسجم و اعداد و ارقام دقیقی از میزان فرونشست در تهران نداشته‌ایم و طرح‌های مطالعاتی در این حوزه هم هنوز به مرحله گرفتن خروجی نرسیده است.
وی از وجود طرح جامع قنوات در شهرداری تهران خبر داد و گفت: متأسفانه قنوات تهران در دهه‌های مختلف مورد بی‌مهری قرار گرفته‌اند و قسمت عمده‌ای از آنها از بین رفته یا خشک شده‌اند در حالیکه در روند پیشرفت فرونشت تاثیر بسیاری دارند.
فارس
