پیامدهای استفاده از زمین‌های کشاورزی برای ساخت مسکن ملی

به گزارش ساختمان آنلاین به نقل از تجارت نیوز، تامین زمین مناسب برای ساخت مسکن از همان ابتدا یکی از دغدغه های اصلی ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن بود؛ مسئله ای که به مرور زمان ابعاد آن نه فقط در کلانشهرها بلکه در تمام کشور خود را نشان داد.

این ماجرا و مشکل در تامین منابع مالی برای اجرای پروژه تا مدتی پیش هم ادامه داشت تا اینکه در نهایت با اقدامات و تصمیمات جدید دولت وارد مرحله جدیدی شد. در این راستا وزیر راه و شهرسازی به تازگی اعلام کرده تا کنون 30 هزار هکتار زمین به نهضت ملی مسکن واگذار شده است. اما با توجه به کمبود زمین قابل ساخت در کشور این اراضی از چه منابعی تامین شده اند؟

به نظر می رسد تامین زمین برای ساخت واحدهای طرح نهضت ملی مسکن قرار است از محل زمین های اراضی ملی و افزودن آنها به زمین های شهری و بخشی دیگر از تغییر کاربری زمین های کشاورزی انجام می شود. دو روش که پیامدهای زیادی در پی دارد و انتقادات بسیاری را نیز برانگیخته است.

تبدیل اراضی کشاورزی به زمین های مسکونی

یکی از گلایه ها و انتقادات به رئیس مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر مربوط می شود. او در این مورد خبر داده است: ۱۷۰ هکتار از اراضی تحقیقاتی حاصل خیز درجه یک و دو مؤسسه در دو دهه اخیر برای توسعه شهری از دسترس خارج شده است. در واقع هر روز شاهد دست اندازی برخی ادارات دولتی و نهادهای مختلف به اراضی تحقیقاتی مؤسسه هستیم و برای پیگیری موضوع در دادگاه با شهرداری ها و کلانتری ها درگیر بوده و باید احقاق حق کنیم.

بر اساس گزارشی رسانه خانمان منتشر کرده، او ادامه داده است: بدون این اراضی امکان تحقیقات برای معرفی ارقام جدید در راستای تأمین امنیت غذایی ناممکن خواهد بود. چنین عملکردی در سایر کشورها هرگز اتفاق نمی افتد. اراضی تحقیقات برای کارهای عمرانی مانند اتوبان‌کشی و مترو استفاده شده، به طوری که ایستگاه مترو محمدشهر کرج در گذشته مزرعه تحقیقات غلات بوده است.

همچنین در ماده ۵۰ فصل مسکن لایحه هفتم توسعه آمده است: وزارت راه و شهرسازی در اجرای قانون جهش تولید مسکن مکلف است به منظور زمینه سازی و تسهیل دسترسی به مسکن مناسب به ویژه برای افراد فاقد مسکن و در راستای ارتقای کمی و کیفی سکونت از طریق توافق با مالکین اراضی غیردولتی فاقد کاربری مسکونی با رعایت ماده (۸) قانون جهش تولید مسکن نسبت به تأمین زمین برای اجرای طرح های حمایتی ساخت مسکن و یا احداث شهرک های مسکونی توسط بخش خصوصی، تعاونی و عمومی غیردولتی با اولویت تعاونی های مردمی و با رعایت ضوابط وزارت راه و شهرسازی اعم از رعایت سرانه های شهری و تأمین خدمات زیربنایی و روبنایی مورد نیاز و همچنین سایر قوانین و مقررات اقدام نماید.

کارشناسان معتقدند عملکرد دولت ها در دهه های گذشته و در زمینه اختصاص زمین آماده ساخت بدون توجه به منابعی بوده که باید برای آینده حفظ کرد تا کشور و مردم با مشکلات ریست محیطی مختلفی مواجه نشوند. تغییر کاربری زمین های کشاورزی برای ساخت مسکن به جای به‌کارگیری بافت فرسوده نیز یکی از همین اشتباهاتی است که چند سال دیگر عوارض خود را بروز خواهد داد.

مشکلات الحاق اراضی ملی به نهضت ملی مسکن

عملکرد دولت های قبلی در زمینه مسکن مهر باعث شده است اکنون انتقادات و نگرانی هایی نیز در زمینه الحاق اراضی ملی به پروژه نهضت ملی مسکن وجود داشته باشد.

این زمین ها غالبا خارج از محدوده فعلی شهرها قرار دارند و در نتیجه، نبود امکانات رفاهی کافی برای زندگی باعث می شود هم تا مدتی طولانی سکونت در این واحدها برای مردم سخت باشد و هم از سمت دیگر تامین این امکانات برای دولت بسیار هزینه‌بر باشد.

ماجرایی که هم‌اکنون نیز درباره ساختمان های مربوط به مسکن مهر وجود دارد و علاوه بر مشکلات رفاهی در برخی نواحی، ساکنان را با مشکلات اجتماعی نیز درگیر کرده است.