عدم انتشار آمارهای بخش مسکن چه تبعاتی به دنبال دارد؟

به گزارش ساختمان آنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، انتشار دو آمار رسمی در خصوص تحولات بازار مسکن شهر تهران و تحولات بازار مسکن شهرهای کشور در حالی از سوی دو مرجع آماری این حوزه عملا متوقف و تعطیل شده است که پیش از این، داده های رسمی از تحولات بازار مسکن شهر تهران به صورت ماهانه و منظم (عمدتا در هفته اول ماه) و اطلاعات مربوط به تغییرات بازار مسکن در شهرها و استان های کشور، به طور نامنظم، به صورت فصلی و با فاصله دو فصل، منتشر می شد.

هم‌‌‌اکنون اما در یک رخداد بی سابقه نه تنها با گذشت ۱۵ روز از ماه، هنوز آمارهای رسمی مربوط به تحولات بازار مسکن شهر تهران از سوی بانک مرکزی منتشر نشده است بلکه مرکز آمار ایران نیز نزدیک به پنج ماه است که هیچ آماری از تحولات فصلی بازار مسکن تهران و کشور منتشر نکرده است.

این در حالی است که آخرین آمار منتشر‌شده از سوی مرکز آمار ایران در این زمینه، مربوط به تحولات بازار مسکن شهرهای کشور مربوط به فصل زمستان سال ۱۴۰۰ -یکسال قبل- است که روز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ منتشر شد. این موضوع یعنی در شرایطی که هم‌‌‌اکنون تنها یک ماه و نیم به پایان سال ۱۴۰۱ باقی مانده است، هیچ آمار رسمی مربوط به تحولات کشوری بازار مسکن، در سال جاری، از سوی این مرجع آماری که مهم ترین مرجع آماری بازار مسکن کشور و سایر آمارهای اقتصادی و… است، منتشر نشده است.

در سال های اخیر، معمولا آمارهای مربوط به تحولات کشوری بازار مسکن شامل تحولات قیمت و حجم معاملات زمین، مسکن و اجاره واحدهای مسکونی در شهرها و استان ها، با فاصله نهایت دو فصل منتشر می شد. این در حالی است که هیچ آماری از بهار، تابستان و پاییز بازار کشوری مسکن هنوز اعلام و منتشر نشده است و مشخص نیست روند بازار معاملات زمین، مسکن و اجاره در سال جاری، به طور رسمی و بر اساس داده های آماری معتبر، به چه شکلی بوده است؟

چرا آمار رسمی مهم است؟

انتشار آمار رسمی از تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران و بازار زمین، مسکن و اجاره کشوری در حالی از سوی دو مرجع مهم و معتبر آماری این بخش از اقتصاد کشور متوقف شده است که یک سوال مهم در این باره آن است که چرا انتشار این آمار مهم است؟ به عبارت دیگر، سوال مهم مربوط به این نکته است که تاوان توقف انتشار این آمارها چیست؟

آمارهای رسمی مربوط به تحولات بازار مسکن کشور و تهران در واقع در حکم دماسنج و مهم ترین معیار برای ارزیابی و اطلاع طیف فعال این بازار شامل کارشناسان، سیاستگذار، متقاضیان خرید و فروش، سرمایه گذاران ملکی و ساختمانی و… است.

با انتشار آمارهای رسمی از روند تغییرات قیمت و حجم معاملات بازار مسکن، این طیف فعال به داده های رسمی و معتبر از آنچه در بازار مسکن رخ داده آگاه شده و می توانند متناسب با تغییرات و وضعیت گذشته و حال، نسبت به اتخاذ تصمیم‌‌‌ بهتر و درست تر در این زمینه اقدام کنند.

اطلاع از روند واقعی قیمت و حجم معاملات مسکن برای خریداران و فروشندگان ملکی، به منظور کشف قیمت ها، اتخاذ تصمیم درست در خصوص زمان ورود یا خروج از بازار ملک (خرید یا فروش)، اتمام دوره انتظار برای خرید یا فروش یا موکول کردن قصد انجام معامله به زمانی دیگر، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

در واقع به واسطه انتشار آمارهای رسمی است که فعالان بازار مسکن به داده های معتبری در خصوص وضعیت واقعی و حقیقی بازار پی برده و رفتار و عملکرد خود را در بازار بر اساس آن تنظیم می کنند. آمارهای رسمی است که نشان دهنده شرایط واقعی بازار به لحاظ وجود رکود یا رونق، حباب قیمت، کاهش یا افزایش سرعت رشد، وضعیت تورمی و… است. به خصوص آنکه با توجه به روند رخ داده، امکان تخمین وضعیت بازار در ماه های بعد متناسب با شرایط ماه های قبل و رفتار بازار، قابل کشف و پیش بینی خواهد بود.

از سوی دیگر، تقریبا تمام تحلیل های کارشناسی درباره روند گذشته، حال و آینده بازار مسکن، وابسته به آمارها و داده های رسمی و معتبر است و کارشناسان با اتکا به روند آماری مربوط به تغییرات بازار مسکن در تمام بخش ها (ساخت و سرمایه گذاری ملکی و ساختمانی، خرید و فروش های مصرفی و سرمایه ای، تحولات بازار اجاره و…)، اقدام به تحلیل وضعیت و ارائه پیشنهادهای کارشناسی موثر به سیاستگذار به منظور اعمال سیاست های موثر در این بخش ها یا توقف سیاست های آسیب زا و غیر‌کاربردی می کنند.

به عنوان مثال، بعد از قله پیمایی تاریخی بازار اجاره در زمان اعمال نرخ گذاری در این بازار و اجرای مصوبه دستوری، در این بخش، بر اساس آمارهای رسمی در ارتباط با عبور تورم اجاره از مرز ۵۰ درصدی که نشان دهنده روندی بی سابقه به لحاظ سرعت رشد اجاره بها در یک بازه زمانی یکساله بود، کارشناسان نسبت به اجرای این سیاست دستوری و تبعات آن برای بازار اجاره به سیاستگذار هشدار داده و خواستار توقف آن شدند.

این در حالی است که این آمارهای رسمی نه تنها برای متقاضیان و کارشناسان بازار مسکن بلکه برای سیاستگذاران این بازار نیز مورد استفاده است و به آنها در اتخاذ سیاست ها و تصمیم های درست برای تنظیم بازار مسکن از یکسو یا توقف سیاست های نادرست و ناکارآمد از سوی دیگر سیگنال دهی می کند.

اطلاع از روندهای واقعی و حقیقی بازار مسکن، زمین و اجاره در تهران و سایر شهرهای کشور همچنین دید مناسبی برای سرمایه گذاران ایجاد می کند و آنها با اطلاع از روندهای واقعی و نه تصمیم بر اساس جو زدگی و هیجان، برای ورود یا عدم ورود و حتی خروج از بازار مسکن تصمیم گیری می کنند.

انتشار این آمارهای مهم، حیاتی و ضروری در شرایطی متوقف شده است که کارشناسان نسبت به تاوان این توقف و عدم انتشار هشدار می دهند. از آنجا که این آمارها دماسنج تحولات بازار مسکن هستند، توقف انتشار این آمارها به معنای شکسته شدن دماسنج معتبر بازار مسکن است.

توقف انتشار این آمارها نه تنها امکان کشف شرایط بازار مسکن به خصوص امکان کشف قیمت برای فعالان و متقاضیان بازار مسکن را بر اساس داده های معتبر، از بین می برد بلکه بازار مسکن و سیاستگذار این بخش را از تحلیل های درست درباره شرایط موجود بازار که می تواند منجر به ارائه پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت آینده بازار با سیاستگذاری های درست بعد از درک درست واقعیت بازار مسکن شود، محروم کند.

در واقع زمانی که آمار رسمی و معتبر از تحولات بازار مسکن در اختیار نباشد، نوعی هرج و مرج اطلاعاتی در این بازار ایجاد خواهد شد و هر کسی بنا بر سلیقه و نظر و به‌خصوص منفعت خود، اقدام به تحلیل شرایط گذشته، حال و آینده و نرخ گذاری و تغییر روندهای طبیعی بازار خواهد کرد.

در صورتی که اطلاع از روندهای درست بازار مسکن، وضعیت تورم و سرعت رشد در این بازار (کاهش یا افزایش شیب تورمی)، وضعیت رکود یا رونق معاملاتی به لحاظ حجم معاملات و… می تواند بازار را در مسیر طبیعی خود پیش برده و مانع از ورود هیجانات و تبعات بعدی آن بر بازار مسکن شود.

از سوی دیگر، بدون انتشار آمارهای رسمی معتبر، عملا امکان تحلیل های درست کارشناسی از وضعیت موجود و پیشروی بازار که مقدمه ای بر مطالبات درست کارشناسان و عموم مردم از سیاستگذار برای اجرای سیاست های درست و توقف سیاست های نادرست است، از بین خواهد رفت و از سوی دیگر مشخص نخواهد بود سیاستگذار بر مبنای چه داده ها و اطلاعاتی اقدام به تعریف برنامه و اجرای سیاست در این بخش خواهد کرد.

وضعیت موجود نشان می دهد به‌رغم تمام اهمیت و ضرورتی که انتشار این آمار برای مجموعه بازار مسکن و طیف های فعال و اثرگذار بر آن دارد، اما هم‌‌‌اکنون آمارها حبس شده است. با توجه به اینکه بازار همچنان فعال است و به‌رغم شرایط رکود تورمی، همچنان معاملات خرید‌ و فروش و اجاره در شهرهای مختلف انجام می شود، بنابراین نمی توان گفت آماری برای انتشار وجود ندارد. آمار وجود دارد اما مراجع آماری فعلا به دلایل نامشخص، این آمارها را حبس کرده اند.