بازار مسکن از رونق افتاده است

به گزارش ساختمان آنلاین به نقل از روزنامه تعادل، بررسی های میدانی نشان می دهد، با افت شدید عرضه واحدهای مسکونی به بازار معاملات شهر تهران، معاملات ملک نیز دچار کاهش شده است. در این میان، به واسطه تعدیل انتظارات تورمی طی سه ماهه اخیر، قیمت های پیشنهادی نیز تا حدی از مواضع پیشین خود عقب نشینی کرده اند.

مسوولان دولتی پیش از این، بدون اشاره به قیمت های پیشنهادی و نه قیمت های معامله شده، میزان عقب نشینی قیمت ها را 20 تا 30 درصد اعلام کرده بودند. با وجود این، گزارش های میدانی نشان می دهد که بخش قابل توجهی از فروشندگان آپارتمان، اساسا از این بازار بیرون رفته اند و صرفا مالکان پول لازم همچنان در بازار حضور دارند.

معنی و مفهوم این شرایط این است که به باور فروشندگان ملک و البته بر اساس ماهیت چسبندگی قیمت ها در بازار مسکن، نباید انتظار کاهش معنادار قیمت ها در عمل و به هنگام معامله را داشت چه آنکه سایر شاخص های کلان از جمله نرخ ارز، رشد نقدینگی و تورم، دچار تغییر عمده و معنادار نشده اند. آنگونه که کارشناسان برجسته و نامدار بازار مسکن همواره گفته اند، کاهش قیمت های واقعی و نه اسمی مسکن، همگام با کاهش تورم و در طول زمان صورت می گیرد.

در این میان، یکی دو مساله دیگر را نباید فراموش کرد. اول اینکه تجربه نشان داده است که بازار مسکن در نیمه دوم سال، تحرک قیمتی بیشتری را ثبت می کند و دیگر اینکه سرنوشت مسائل سیاست خارجی ایران از جمله تحریم ها، اف.‌ای .تی اف، پالرمو و… همچنان نامشخص است و از همین رو، دارندگان و فروشندگان احتمالی ملک هنوز چشم انداز مثبت و روشنی را در این حوزه شناسایی نکرده اند و به همین دلیل، تمایلی به حضور فعال و تمام قد در بازار معاملاتی ملک ندارند. اینچنین است که رکود فراگیری بر سر بازار مسکن سایه انداخته است. به عبارت روشن تر، وضعیت فعلی بازار مسکن به معنی کاهش قیمت مسکن یا اثرگذاری آن روی تورم نیست، بلکه به معنی تعمیق رکود در این بازار است.

نشانه های میدانی رکود در بازار ملک

مشاوران املاک که به عنوان واسطه ملک، همواره در بازار مسکن حضور دارند و نبض این بازار را روزانه می گیرند، طی هفته های اخیر اعلام کرده اند که تعداد معاملات ملک کاهشی است و قابل قیاس با دوره مشابه سال قبل یا سال های قبل نیست. در غیاب آمارهای رسمی از معاملات ملک، وجود برخی آمارهای به دست آمده از پلتفرم های آگهی دهنده واحدهای مسکونی، می تواند گفته مشاوران املاک را تایید کند.

بررسی های انجام شده از بازار آنلاین مسکن نشان می دهد، که تعداد عرضه آپارتمان در این بازار به شدت دچار افت شده است. طبعا با افت عرضه، معاملات نیز نزولی شده اند.

بررسی یکی از پلتفرم های تخصصی و عمده بازار مسکن نشان می دهد، از روزهای نخست اسفند سال گذشته تا انتهای روز 2 شهریور سال جاری، صرفا 16 هزار 599 واحد مسکونی به این پلتفرم عرضه شده است که برای شهر پرجمعیت و دارای دستکم یک میلیون پلاک تهران، بسیار ناچیز است.

نتایج بررسی های به عمل آمده، همچنین حاکی از این است که در پلتفرم یادشده، طی روزهای اول و دوم شهریور ماه سال جاری صرفا 68 واحد مسکونی -روزی 34 واحد- به این بازار آنلاین عرضه شده که بسیار کمتر از میانگین روزانه مردادماه – دستکم روزی 100 واحد مسکونی- ارزیابی می شود.

در همین حال، نتایج بررسی ها نشان می دهد، طی دو روز اول شهریور سال جاری حدود 500 واحد مسکونی – از مجموعه 13 هزار و 884 واحد – به بازار رهن و اجاره عرضه شده است که نشانه پویاتر بودن بازار اجاره طی فصل تابستان سال جاری است. بی‌گمان، همواره بازار اجاره پویا‌تر از بازار معاملاتی است، چرا که نقل و انتقال در این بازار، برخلاف بازار معاملاتی، تا حدی دستخوش تصمیم گیری های اجباری مستاجران و موجران است و فضایی متفاوت دارد. با وجود این، مقایسه آمار دو روز نخست شهریور ماه، نشان می دهد که بازار اجاره در فرکانس بسیار متفاوتی از بازار معاملاتی در حال سیر است.

سهم ۳۰ درصدی مسکن در کاهش تورم

در این حال، مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی بدون استناد به آمارهای رسمی و قابل اتکا، از سهم ۳۰ درصدی تولید مسکن در کاهش تورم خبر داده است. اما به نظر می رسد، احتمالا منظور او، کاهش 30 درصدی هزینه مسکن در سبد خانوار است.

این در حالی است که در محاسبات مربوط به اندازه گیری نرخ تورم، هزینه مسکن اعم از اجاره و هزینه های تعمیر و نگهداری مسکن است و به عبارت دیگر، در شرایطی که در سال جاری، حداقل دستمزد (27 درصد) بسیار کمتر از نرخ تورم تعیین شد و به همین دلیل، هزینه های تعمیر و نگهداری مسکن که به طور عمده وابسته به دستمزد کارگر است، دچار کاهش شد.

بذرپاش با اشاره به سهم 30 درصد تولید مسکن در کاهش تورم، گفت: بانک ها با پای کار بودن در تامین منابع لازم برای پیشبرد پروژه های نهضت ملی مسکن در واقع در راستای کاهش نرخ تورم حرکت می کنند.

وزیر راه و شهرسازی همچنین با استناد به گزارش های مراجع رسمی در خصوص روند کاهشی نرخ تورم مسکن بیان کرد: مشارکت و همراهی دستگاه های مختلف در تولید مسکن، نقش موثری در کاهش کلی نرخ تورم خواهد داشت.