روش مهارسازی، میخکوبی یا نیلینگ
مزایا
- مشخصات مکانیکی خاک بر اثر تزریق بتن در درون چاهک‌ها بهبود می‌یابد، لذا بر اثر این امر، علاوه بر کمک گرفتن از خاک اطراف جداره برای مهار رانش خاک، میزان رانش خاک نیز بر اثر بهبود مشخصات مکانیکی خاک کاهش می‌یابد.
- سازه‌ی نگهبان در داخل گود جاگیر نیست.
- از خاک موجود برای مهار دیواره‌ی گود استفاده می‌شود.
معایب
- استفاده از بدنه‌ی خاک مجاور دیواره‌ی گود ضروری است، لذا در مواردی که خاک مجاور گود در زیر یک ساختمان یا در حریم همسایه یا در حریم تأسیسات و معابر شهری باشد، از این روش نمی‌توان استفاده کرد یا استفاده از آن با محدودیت همراه است.
- به‌دلیل ضرورت اجرای عملیات به‌صورت مرحله به مرحله، به زمان زیادی نیاز دارد، البته این امر ممکن است در پروژه‌های بزرگ مطرح نباشد بلکه برعکس ممکن است زمان کلی اجرای کار نیز، به‌ویژه با مدیریت صحیح، کاهش یابد.
- هزینه‌ی اجرای عملیات، به‌دلیل تکنولوژی پیشرفته‌تر، در مقایسه با روش‌های ساده‌تر بیشتر است، ولی در پروژه‌های بزرگ و در احجام زیاد ممکن است این امر مطرح نباشد و برعکس هزینه‌ی کلی کار کاهش یابد.
- به دستگاه‌های خاص نظیر دستگاه‌های لازم برای حفر چاهک‌ها، تزریق، حمل پانل‌ها و … نیاز دارد.
- به افراد با تخصص‌های بالاتر در رده‌های مختلف فنی برای اجرای عملیات مربوطه، در مقایسه با روش‌های ساده‌تر نیاز دارد.
روش دوخت به پشت یا انکراژ
مزایا
- مشخصات مکانیکی خاک بر اثر تزریق بتن به درون چاهک‌ها و نیز پیش‌تنیده شدن خاک بهبود می‌یابد، در نتیجه هم از خاک اطراف جداره برای مهار رانش خاک استفاده می‌شود و هم میزان رانش خاک بر اثر بهبود مشخصات مکانیکی خاک کاسته می‌شود.
- سازه‌ی نگهبان در داخل گود جاگیر نیست.
- از خاک موجود برای مهار دیواره‌ی گود استفاده می‌شود.
معایب
- استفاده از بدنه‌ی خاک مجاور دیواره‌ی گود ضروری است، لذا در مواردی که خاک مجاور گود در زیر یک ساختمان یا در حریم همسایه یا در حریم تأسیسات و معابر شهری باشد، از این روش نمی‌توان استفاده کرد یا استفاده از آن با محدودیت همراه است.
- به‌دلیل ضرورت اجرای عملیات به‌صورت مرحله به مرحله، به زمان زیادتری نیاز دارد، البته ممکن است در پروژه‌های بزرگ این امر مطرح نباشد بلکه برعکس ممکن است زمان کلی اجرای کار نیز، به‌ویژه با مدیریت صحیح، کاهش یابد.
- هزینه‌ی اجرای عملیات، به‌دلیل تکنولوژی پیشرفته‌تر، در مقایسه با روش‌های ساده‌تر بیشتر است، ولی در پروژه‌های بزرگ و در احجام زیاد ممکن است این امر مطرح نباشد و برعکس هزینه‌ی کلی کار کاهش یابد.
- به دستگاه‌های خاص نظیر دستگاه‌های لازم برای حفر چاهک‌ها، تزریق، پیش‌تنیدگی کابل‌ها و … نیاز دارد.
- به افراد با تخصص‌های بالاتر در رده‌های مختلف فنی برای اجرای عملیات مربوطه، در مقایسه با روش‌های ساده‌تر نیاز دارد.
روش دیواره‌ی دیافراگمی
مزایا
- سرعت اجرای کار بسیار زیاد است.
- درجه‌ی ایمنی کار بسیار زیاد است.
- دیواره‌ی دیافراگمی هم به‌عنوان سازه‌ی نگهبان گود رفتار می‌کند و هم در حین بهره‌برداری از آن به‌عنوان دیوار حائل استفاده می‌شود.
- دیواره‌ی دیافراگمی به‌ویژه برای حفاری‌ها و گودهای با طول زیاد مناسب است.
معایب
- در احجام کم، هزینه‌ی اجرای کار بسیار زیاد است، ولی در احجام زیاد هزینه‌ی کلی اجرای کار می‌تواند از روش‌های ساده‌تر کمتر نیز باشد.
- در این روش، دستگاه‌های حفاری مربوطه نیاز به فضای کار زیادتری دارند و در صورتی که از نظر فضای دو طرف دیواره محدودیت داشته باشیم، اجرای کار ناممکن خواهد بود و یا این‌که به سختی صورت می‌گیرد.
- در این روش به دستگاه‌های حفاری ویژه‌ای نیاز است.
- در این روش به نیروهای با تخصص بالا برای کار با دستگاه‌های موردنظر و سایر موارد نیاز است.
روش مهار متقابل
مزایا
- در گودبرداری‌های با عرض کم دارای مزایای بسیار زیادی است که از آن جمله سرعت زیادتر، هزینه‌ی کمتر، و جاگیری کمتر را می‌توان نام برد.
- این روش، به‌ویژه در بسیاری از عملیات اجرای کانال‌ها می‌تواند بسیار سودمند واقع شود.
معایب
- در صورتی که عرض گود زیاد، مثلاً بیش از حدود ۱۰ متر، شود و نیز در صورتی که عمق گود زیاد باشد ممکن است مهاربندی‌های عرضی و یا مهاربندی‌های ترازهای مختلف دست و پاگیر شده و موجب بروز مشکل در اجرای کار بشود.
روش اجرای شمع
مزایا
- سرعت عملیات اجرایی بسیار بالا است.
- سیستم به هیچ وجه دست و پاگیر نیست.
- در احجام زیاد، هزینه‌ی عملیات کاهش می‌یابد.
- گاهی از اوقات می‌توان از شمع‌ها به‌عنوان سازه‌ی نگهبان دائم (نظیر دیوار حائل) یا بخشی از آن نیز استفاده کرد.
- شمع‌های پیش‌ساخته را پس از جمع‌آوری می‌توان در پروژه‌های دیگر نیز استفاده کرد.
- در گودهای با عمق تا حدود ۵ متر، معمولاً اقتصادی‌اند.
معایب
- در صورتی که ارتفاع گودبرداری زیاد باشد، هم باید فواصل شمع‌ها از هم کم شوند و هم باید از مقاطع سازه‌ای قوی‌تری برای اجرای کار استفاده کرد.
- در بسیاری از پروژه‌های شهری، به‌دلیل مشکلات شمع‌کوبی، نمی‌توان از شمع‌های پیش‌ساخته استفاده کرد و فقط باید شمع‌ها را به‌صورت درجا اجرا کرد.
روش سپرکوبی
مزایا
- سرعت اجرای کار بسیار زیاد است.
- درجه‌ی ایمنی کار بسیار زیاد است.
- برای اجرای کانال‌ها، به‌ویژه با طول‌های زیاد، بسیار مناسب است.
معایب
- در این روش به دستگاه‌های سپرکوبی، که به هر حال یک دستگاه ویژه است، نیاز است.
- این روش به نیروهای با تخصص بالاتر، نسبت به روش‌های ساده‌تر، نیاز دارد.
- دستگاه‌های سپرکوب به جای کافی برای اجرای کار نیاز دارد.
- این روش برای عرض‌های کم مناسب‌تر است.
روش خرپایی
مزایا
- برای عموم گودهای واقع در مناطق شهری مناسب است.
- از نظر اجرا در شرایط مختلف، قابلیت انعطاف زیادی دارد.
- امکان استفاده‌ی مجدد از خرپا وجود دارد.
- ساده است و به تخصص و دستگاه‌های خاص نیازی ندارد.
معایب
- سرعت اجرا، در مقایسه با روش‌های پیشرفته‌تر نسبتاً کمتر است.
- خرپاها جاگیرند.
- احتمال الزامی بودن برداشتن بخشی از خاک با روش‌های دستی وجود دارد.
منبع: کتاب اصول و مبانی گودبرداری و سازه‌های نگهبان، دفتر تدوین و ترویج مقررات ملی ساختمان
همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، می‌توانید به منابعی مانند بررسی انواع روش‌های حفاری، کتاب اصول گودبرداری و ایمنی گود و آموزش گودبرداری و سازه‌ی نگهبان مراجعه کنید.
