از معماری مدرن (مدرنیسم) می‌توان به عنوان یکی از خوش‌بینانه ترین سبکهای تاریخ معماری یاد کرد. زیرا در این سبک، معمار در حین طراحی از خلاقیت و ابتکار خود کمک گرفته و با تصور کردن شهری ایده‌آل، سعی در تغییر و بهبود شرایط زندگی انسان‌‌ها دارد. اگرچه دنیایی که منجر به رشد و پرورش معماری مدرن شد تغییرات فراوانی کرده است، اما فلسفه مدرنیسم همچنان موضوع غالب در مباحث معماری محسوب می‌شود. در سال ۲۰۱۹ جشن صد سالگی ساختمان مدرسه Bauhaus (باهاوس)، که به عنوان آغاز معماری مدرن لقب گرفته برگزار شد. به منظور درک بهتر روند توسعه معماری در طول قرن بیستم، در این مقاله به بررسی مهم‌ترین سبکهای معماری مدرن می‌پردازیم.
سبکهای ابتدای قرن بیستم
Bauhaus
واژه باهاوس از زبان آلمانی گرفته شده و به معنای «خانه ساخت‌و‌ساز» می‌باشد. این ساختمان به عنوان مدرسه‌ای برای معماری و هنر توسط والتر گروپیوس در سال ۱۹۱۹ تاسیس شد. دیری نگذشت که مدرسه باهاوس به الگویی برای بسیاری از مدارس معماری در اروپا و جهان مبدل گردید. بعدها نیز نام این مدرسه سبکی را در معماری مدرن به خود اختصاص داد که از ویژگی‌های بارز آن می‌توان ترکیب اشکال متقارن و انتزاعی، تاکید بر کاربردی بودن و همچنین استفاده تزئینات کم را نام برد.
De Stijl
De Stijl، واژه‌ای هلندی به معنای استایل می‌باشد. این سبک در سال ۱۹۱۷ در هلند بنا نهاده شد و ضمن سالهای ۱۹۱۷ تا ۱۹۳۱ به اوج خود رسید. در آن دوران مجله De Stijl نیز توسط طراح هلندی، تئو وان دوسبرگ نوشته می‌شد و از این سبک دفاع می‌کرد. از ویژگی‌های سبک د استایل می‌توان به استفاده از طرح‌ها و رنگ‌های اساسی با عناصر افقی و عمودی ساده به همراه رنگ‌های اصلی مانند سیاه و سفید اشاره کرد.
Constructivism
در حالی که سبک های Bauhaus و De Stijl در دهه ۱۹۲۰ در اروپای غربی در حال گسترش بود، کنستراکتیویسم (سازه‌انگاری) در اتحاد جماهیر شوروی پدیدار شد. سبک سازه‌انگاری، نوآوری در تکنولوژی و آینده‌نگری را با هم درآمیخت و توده‌های هندسی انتزاعی را به وجود آورد. این سبک در اوایل سال ۱۹۷۰ محبوبیت خود را از دست داد. از معماران مشهور در این سبک، می‌توان ولادیمیر تاتلین و ال لیسیتسکی را نام برد که بیشتر به علت کارها و پیشنهادات عملی نشده خود شناخته شده‌اند.
Expressionism
سبک اکسپرسیونیسم شامل اشکال و تصاویر زیستی، اندامی و عاطفی می‌باشد. علی رغم هم‌دوره بودن سبک اکسپرسیونیسم با Bauhaus در سالهای ۱۹۱۰ تا ۱۹۳۰، این دو سبک با مفاهیم یکدیگر در تناقض قرار دارند. اکسپرسیونیسم از کشورهای آلمان، چک، دانمارک و اتریش مفاهیم جدیدی را نیز کسب کرد. به طور کلی این سبک، تصاویر و اشکال خیالی و رویایی را خلق می‌کند.
سبکهای اواسط قرن بیستم
Functionalism
عقیده سبک فانکشنالیسم این است که طراحی ساختمان باید منعکس‌کننده هدف و عملکرد آن باشد. ظهور این سبک پس از جنگ جهانی اول، با ایده‌های انسان‌گرایی مدرن و سوسیالیسم ارتباط تنگاتنگی دارد. فانکشنالیسم در دهه ۱۹۳۰ میلادی و به ویژه در کشورهای آلمان، لهستان، اتحاد جماهیر شوروی و هلند گسترش یافت. عملی کردن این سبک در آن زمان، به منظور استفاده از معماری برای خلق زندگی بهتر برای شهروندان بود.
Minimalism
مینیمالیسم از مفاهیم سبکهای د استایل و باهاوس برای تکمیل شدن استفاده کرد و در دهه ۱۹۲۰ گسترش یافت. تاکید این سبک بر کاربرد عناصر طراحی ساده بدون تزیین و دکور می‌باشد. این سبک پیشنهادی که توسط معمارانی همچون میس ون دروهه طراحی شده‌است، معتقد است که طراحی یک شئ باید ضروریات اصلی آن را در بر داشته و ماهیت واقعی آن را آشکار سازد. ویژگی‌های این سبک شامل اشکال هندسی ساده، مصالح ساده، تکرار و خطوط مرتب است.
International Style
سبک بین‌المللی یا اینترنشنال استایل، توسط فیلیپ جانسون و هنری هیچکاک در نمایشگاه بین‌المللی معماری مدرن ابداع شد. اینترنشنال استایل دوره‌ای را بیان می‌کند که در آن مدرنیسم اروپایی در سراسر جهان و به ویژه آمریکا گسترش می‌یابد، که این خود تحولی در اصول اولیه معماری مدرن بود. در نهایت این سبک با اشکال ساده و تزئینات کم، در آسمان‌خراش‌های بلند آمریکا گرفته تا خانه‌های دارای پشت‌بام مسطح، به کار گرفته شد.
Metabolism
متابولیسم سبکی است که پس از جنگ ژاپن به وجود آمد و در آن به ساخت‌و‌ساز بناهایی با رشد بیولوژیکی ارگانیک می‌پر‌دازند. گروهی از طراحان جوان ژاپنی که تحت تاثیر نظریه‌های مارکسیستی و فرایندهای زیستی قرار گرفته بودند، با عضویت Kiyonori Kikutake ، Kisho Kurokawa و Fumihiko Maki در سال 1960 نخستین بیانه خود را در رابطه با سبک متابولیسم منتشر کرده و توجه عموم را به خود جلب کردند. از مشخصات بناهای ساخته‌شده با این سبک می‌توان به واحدبندی شدن، دارا بودن پیش‌ساخت و زیرساخت قوی و همچنین انطباق‌پذیری اشاره کرد.
Brutalism
سبک بروتالیسم (زبره‌کاری) توسط پیتر و آلیسون اسمیتسون در سال 1953 میلادی ابداع شد. در این سبک از بتن خام استفاده شده و از ویژگی‌های آن می‌توان یکپارچگی اشکال و وجود مدل‌های هندسی و اشکال غیرعادی را برشمرد. ساختمان‌هایی که با سبک بروتالیسم ساخته می‌شوند، با بتن زبره پوشانده شده و دارای هیچ‌گونه روکشی نمی‌باشند. معمولا از این سبک در ساختمان‌های دولتی، آموزشی و آپارتمان‌های مسکونی بلند استفاده می‌گردد.
سبکهای اواخر قرن بیستم
Postmodernism
در اواسط قرن بیستم، طرح‌های مرتب اینترنشنال استایل و نیز کاربردگرایی سبک فانکشنالیسم به طور شگفت‌انگیزی در اروپا و آمریکا رواج یافته بودند. ناگهان معماری فرامدرن (Postmodernism) با قصد احیای ایده‌های تاریخی به وجود آمد و به خوبی توانست جایگزین سبکهای رایج قبلی شود. این سبک نوعی تغییر فلسفی در معماری قرن بیستم بود.
Hi-Tech
سبک های-تک که از اکسپرسیونیسم الهام گرفته بود، در واقع سبک مدرن و امروزی ادغام تکنولوژی و طراحی ساختمان بود. به علت پیشرفت در مصالح و فناوری، این سبک بر ویژگی‌هایی از قبیل شفافیت طراحی و ساخت و همچنین ارتباط ساختار و عملکرد ساختمان از طریق عناصر روباز و نورگیر تاکید داشت. ساختمان‌هایی که به سبک های-تک ساخته می‌شدند، دارای طبقات زیاد، سرویس‌دهی روباز و فضای قابل تغییر بوده و دیوارهای ساختاری داخلی نداشتند.
Deconstructivism
این سبک با الهام‌گیری از معماری فرامدرن ابداع شده و ویژگی‌هایی همچون نبود هماهنگی، تداوم یا تقارن را در آن می‌توان دید. این سبک که ساختارشکنی نیز نامیده می‌شود، سطح خارجی یک ساختمان را دستکاری می‌کند. به گونه‌ای که اشکال غیر متقارن ایجاد کرده و موجب جا‌به‌جایی عناصر سازه می‌شود. این سبک پر هرج‌و‌مرج، در سال 1980 بسیار برجسته و محبوب شد.
منبع: www.archdaily.com
